O’quv materiallar

Ferment preparatlarini ishlab chiqarilishining sxemasi (texnik sxemasi)

Fermentlar muhandisligi rivojlanishida muhim bosqichlardan bu immobillangan fermentlarni olish va qo‘llanish usullarini ishlab chiqish bo‘ldi. Bunda fermentlar o‘z katalitik hususiyatlarini saqlab qolgan xolda erimaydigan inert tashuvchi yuzasiga bog‘lanadi.

Biokonversiyaning eng muhim sanoat jarayonlari substratni ko‘p bosqichli o‘zgarishlar orqali so‘nggi mahsulot xosil bo‘lishini bir necha fermentlar yoki fermentativ tizimlar ishtirokida olib boradi⁴⁵.
Kimyoviy o‘zgarish jarayonlari oldida biokonversiyaning biotexnologik ustunligi shundan iboratki, zaruriy katalizatorlar kultura mikroorganizmlari tomonidan sintezlanib konversiya jarayoni bitta texnologik bosqichda o‘tkaziladi.
Tirik tizimlardagi fermentativ jarayonlar kimyoviy sintezga qaraganda energetik jihatdan ancha foydaliroqdir.


Tibbiyotda ferment preparatlari
Mikrobiologik sintez usuli orqali tibbiyot maqsadalari uchun quyidagi fermentpreparatlari olinadi:
- solizim (lipolitik ferment), yog‘larni gidrolizlaydi, oshqozon-ichak kasallliklarida qo‘llaniladi);

• 
  α-amilaza (qandlarni parchalovchi ferment), kraxmalni gidrolizlaydi, «Festal» preparatini tarkibiga kirib, oshqazon osti bezining funksiyasining etishmovchiligida qo‘llaniladi.
  
• 
  terrilitin (proteolitik ferment), yiringli yaralar, kuyishlar va trofik yaralarni davolashda qo‘llaniladi.
  

- streptokinaza (fibrinolitik ferment), trombozlanda qo‘llaniladi.
- β - galaktozidaza (qandlarni parchalovchi ferment) laktoza etishmovchiligida qo‘llaniladi
Hayvon to‘qimalarini qayta ishlashga qaratilagan an’anaviy biotexnologiya quyidagi preparatlar bilan taqdim etiladi:
- tripsin, ximotripsin (proteolitik fermentlar) chandiq va spaykalarni so‘rilishida qo‘llaniladi;
- urokinaza (proteolitik ferment) trombozlarni davolashda qo‘llaniladi;
- pepsin (proteolitik ferment), ovqat hazm qilish jarayoni buzulganda qo‘llaniladi.