O’quv darslik

 
a) natriy 
kanallarini 
bloklovchi 
vositalar 
(membranalarni 
mustahkamlovchi moddalar; guruh I) 
I A kichik guruhidagi aritmiyaga qarshi vositalarning eng namunaviy vakili 
xinidin hsioblanadi. Tibbiy amaliyotda xinidin sulfatdan foydalaniladi. Natriy 
kanallarini bloklab xinidin natriyni kirishini kamaytiradi, harakat potenstiali 
tarqalishini bloklaydi (faza 0). Xinidin yurakning barcha bo’limlariga ta’sir 
ko’rsatadi. Avtomatizmni yo’qolishi, repolyarizastiya davomiyligini oshishi 
va shunga mos tarzda samarali refrakter davrni oshishi va o’tkazuvchanlikni 
kamaytirib xinidinni aritmiyaga qarshi ta’siri namoyon bo’ladi, avtomatizm va 
o’tkazuvchanlikni buzilishiga bog‘liq aritmiyalarda qo’llaniladi (jadval. 14.5). 
EKG da 
P-R, QRS, Q-T. ning kichik kengayishi kuzatiladi
Xinidin adashgan nervdan yurakka qo’zg‘aluvchanlikni o’tishini 
kamaytiradi, (m-xolinolitik ta’siri tufayli), va kardiotrop va simpatik (adrenergik) 
ta’sirlarni birmuncha kamaytiradi. α-adrenoresteptorlarni falajlovchi ta’siri 
tufayli periferik qon tomirlarida (birmuncha umumiy periferik qarshilikni 
pasaytiradi). Xinidin miokard qisqaruvchanligini sezilarli ravishda kamaytiradi. 
Xinidin odatda ichishga qabul qilish uchun tavsiya qilinadi. U oshqozon-
ichak traktidan to’liq so’riladi. Preparat jigarda parchalanadi, uning ta’sir 
davomiyligi ko’p jihatdan jigar funkstiyalariga bog‘liq (odatda 6-8 s). 

---

- 392 -
O’zgarmagan xinidin (~ 20%) va uning o’zgargan mahsulotlari asosan buyrak 
orqali chiqariladi (jadval. 14.6). Ta’sir muddati uzaytirilgan xinidin preparatlari 
mavjud. 
Natriy kanallarini 
falajlovchilar
IA: xinidin, novokainamid, 
dizopiramid 
IV: lidokain, difenin 
IC: flekainid, propafenon
3 
Avtomatizmni pasaytiradi
1
; 
o’tkazuvchanlikni sekinlashtiradi;