O’quv darslik

II.
 
Asosan yurak efferent innervastiyasi resteptorlariga ta’sir etuvchi moddalar 
 
Adrenergik ta’sirni pasaytiruvchi moddalar ( II gurux) 
β-Adrenoblokatorlar: 
Anaprilin va boshqalar.
Adrenergik ta’sirni oshiruvchi moddalar
β-Adrenomimetiklar: 
Izadrin 
Simpatomimetiklar:
Efedrin
Xolinergik ta’sirni pasaytiruvchi moddalar
M-xolinoblokatorlar:
Atropin 
III.
Aritmiyaga qarshi faollikka ega boshqa vositalar. 
Kaliy va magniy moddalari. Yurak glikozidi. Adenozin 
Turli sinfdagi birikmalarga kiritiluvchi aritmiyaga qarshi faollikka ega kimyoviy 
vositalar. Farmakologik tegishliligi bo’yicha moddalarning ko’plab gurux 
vakillari. Xinidin, novokainamid, etmozin, etastizin va aymalin faqatgina 
aritmiyaga qarshi vosita sifatida foydalaniladi. 
1
aritmiyaga qarshi vositalarning quyidagi tasnifidan ko’pincha foydalaniladi 
(ayniqsa dastlabki to’rt guruhga bo’linish; . jadval. 14.5): 
I
gruppa –natriy kanallari blokatorlari (kichikguruh 1A – xinidin va xinidinga 
o’xshash vositalar; kichikguruhIB- lidokainvadifenin; kichikguruhIC- 
flekainid, enkainid.); 
II
gruppa –yurakka adrenergik ta’sir ko’rsatuvchi vositalar (v-adrenoblokatorlar); 
III
gruppa –repolyarizastiya jarayoni davomiyligini oshiruvchi va ta’sir 

---

- 388 -
salohiyatini uzaytiruvchi vositalar (amiodaron, ornid, sotalol); 
IV
gruppa –kalstiy kanallarini berkituvchi vositalar (verapamil); 
V
gruppa –tanlangan bradikardik vositalar (alinidin, ivabradin); 
VI
gruppa –yurak glikozidlari (digoksin, digitoksin); 
VII
gruppa –supraventrikulyar taxikardiyada nervlar ta’sirini kuchaytiruvchi 
vositalar (mezaton, edrofoniy). 
Kaliy xlorid gipokaliemiyaning barcha holatlarida tayinlanadi, ammo asosan 
yurak ritm buzilishida qo’llaniladi. Lidokain (ksikain) mahalliy anestetik 
sifatida ma’lum, anaprilin (propranolol) - β-adrenoblokator, yurak glikozid 
lari yurak etishmovchiligini davolashda qo’llaniladigan dori vositalari 
sanaladi. Bundan tashqari quyidagilar aritmiyaga qarshi xususiyatlarga ega: 
epilepsiyaga qarshi preparatlar difenin va karbamazepin; stenokardiyani 
davolash uchun birinchi tavsiya qilingan preparatlar, verapamil (izoptin); 
ornid (bretiliy tozilat), simpatolitik vosita sifatida ma’lum. 
Bradiaritmiyada va o’tkazuvchanlik buzilganda m-xolinoblokatorlar va 
adrenomimetiklar qo’llaniladi. 
Aritmiyaga qarshi moddalar qo’llanilishi bo’yicha quyidagi guruxlarga 
bo’linadi: 
A. Tax