O’quv darslik

β-ADRENORETSEPTORLARNI QAMALLOVCHI VOSITALAR 
(β-adrenoblokatorlar) 
Bu guruh moddalarning ko‘pchiligi kimyoviy tuzilishi jihatidan izadringa 
(β-adrenomimetik) o‘xshab ketadilar, lekin ular β-adrenoretseptorlar bilan 
birikib, qo‘zg‘atish chaqirmaydi, aksincha bloklaydilar va shu tufayli NAni 
retseptorlarga ta’sir qilishga yo‘l qo‘ymaydilar.
ANAPIRLIN
β
1
va β
2
- adrenoretseptorlarni qamal qiladi. YUrakdagi β-
adrenoretseptorlarni qamal qilish tufayli yurakning urish tezligi va kuchini 
pasaytiradi, atrioventrikulyar o‘tkazuvchanlikni va avtomatizmni susaytiradi. 

---

- 286 -
Skelet mushaklari, jigar va boshqa tomirlarning β-adrenoretseptorlarni qamal 
qilgani uchun, tomirlarning umumiy periferik qarshiligini kamaytiradi, qon 
bosimini pasaytiradi. Bunda preparatning yurak sistolik hajmini kamaytirish, 
renin miqdorini kamaytirish va MNS faolligini susaytirish kabi ta’sirlari ham 
muhim ahamiyat kasb etadi. Bronxlarning β
2
-adrenoretseptorlarni bloklanishi 
tufayli anaprilin bronxospazmni rivojlantiradi, lekin miokardni kislorodga 
bo‘lgan talabini kamaytiradi. Preparat bachadon qisqarishini kuchaytiradi, 
glikoliz va lipolizni sekinlashtiradi. MITdan anaprilin tez so‘riladi. Qonda maks. 
konsentratsiyasi 1-1,5 soatdan keyin yuzaga chiqadi. Platsentar bar’erdan oson 
o‘tadi. Anaprilin bilan davolash davomli bo‘ladi.
Qo‘llanilishi
: 
-
yurak ishemik xastaligida; 
-
xafaqonlik xastaligida;
 
-
sinus va paraksizmal taxikardiya kabi aritmiyalarda; 
 
-
ekstrasistoliyalarda;
 
-
tireotoksikoz (taxikardiyani daf etadi);
 
-
diffuz toksik buqoq xastaligida (yurak-tomir, neyro-psixik o‘zgarishlarni daf 
etadi);