O‘qish 3-sinf o‘qituvchilari uchun ilg‘or pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini amaliyotga joriy etish bo‘yicha metodik qo‘llanma o‘zbekiston respublikasi Xalq ta’limi vazirligi tasdiqlagan O‘qish

«Qofiyadosh  so‘zni  aniqla»  mashqini  o‘tkazish  orqali 
o‘quv chilar  bilimi  mustahkamlanadi.
Soyasi  –  hikoyasi,  kishilar  –  ishboshilar,  aslini-faslini, 
sochi lar  –  ochilar,  chog‘larda  –  dudoqlarda.
22-DARS  (Metodik  ko‘rsatma)
Mavzu:  botir  mergan  va  chaqimchi  (o‘zbek  xalq  ertagi)
o‘quvchilarga  ertak  o‘qituvchi  tomonidan  ifodali  o‘qib  beri-
ladi. «Zanjir» usulidan foydalanib, ertak o‘quvchilarga o‘qitiladi. 
matn  mazmuni  ustida  ishlanadi,  lug‘at  ishi  o‘tkaziladi.
Lug‘at  ishi: 
mergan  –  o‘q  otish  bo‘yicha  g‘olib,  o‘qni  aniq  otuvchi 
ovul  –  ko‘chmanchi  chorvadorlar  o‘rnashgan  joy,  qish-
loq 
qirilibdi  –  ko‘plab  yoki  yoppasiga  o‘libdi
rad  –  qaytarish 
fuqarolar  –  aholisi 
«Bor  ekanda  yo‘q  ekan»  o‘yini.
darsni  mustahkamlashda  «bor  ekanda  yo‘q  ekan»  o‘yini 
o‘ynaladi.
ipt

---

160
bu  o‘yinda  sinf  ikki  guruhga  ajratiladi  va  har  bir  guruhdan 
bittadan  o‘quvchi  tanlab  olinib,  ertakdagi  ish-harakatni  bildiruv-
chi  o‘nta  so‘z  yozish  topshiriladi.  belgilangan  vaqtda  topshiriq-
ni  to‘g‘ri  bajargan  guruh  ertakni  hikoya  qilib  beradi.  masalan, 
och  qolibdi,  boribdi,  qirilibdi,  yuboribdi,  chaqibdi,  yomonlaydi, 
tayinlabdi.  ona  tili  fani  bilan  bog‘laydi
«Blis-o‘yin»  texnologiyasi.
o‘quvchining ismi, familiyasi
Sinfi: «3» 
mavzusi:  botir  mergan  va  cha-
qimchi (o‘zbek xalq ertagi)
№ Savollar mazmuni o‘quvchi-
lar javobi
to‘g‘ri 
javob
Javoblar mazmuni
1
tog‘ oralig‘ida qirq 
uyli ovulda kim 
yashagan ekan?
Chaqimchi podshoga 
borib, botir merganni 
chaqibdi.
2
ovulning odamlari 
nima uchun och 
qolibdi?
tog‘ oralig‘ida qirq 
uyli ovulda botir 
degan dovyurak 
mergan yigit yashagan 
ekan
3
odamlarning og‘ir 
ahvolini ko‘rgan 
botir mergan nima 
qilibdi?
botir merganni 
ovulga oqsoqol etib 
tayinlabdi.
4
kim podshoga 
borib, botir 
merganni chaqibdi?
qish qattiq kelib, 
ovulning moli qirilib 
ketganligi uchun och 
qolibdi.
5
 podsho 
chaqimchini nima 
uchun jazolabdi?
odamlarning og‘ir 
ahvolini ko‘rgan botir 
mergan podshoning 
mollaridan olib kelib, 
odamlarga so‘yib 
beraveribdi.
ipt

---

161
6
botir merganni 
ovulga kim etib 
taynlabdi?
bu chaqimchi bir kuni 
boshqa kishini ham 
yomonlaydi, – deb 
jazolabdi