O‘pka to‘qimasini zichlashish sindromini mexanizmi

Tekshirish
usullari
Namoyon bo‘lishi va belgilari 
Shikoyatlar
O‘pkasida destruksiya ya’ni bo‘shliq bo‘lgan bemor ko‘p 
miqdorda sariq-ko‘kish rangli va badbo‘y hidli balg‘am 
ajralishiga shikoyat qiladi 
Ko‘rik
Nafas olganda ko‘krak qafasining kasallangan tomoni 
orqada qoladi 
Paypaslash
Nafas titrashlari kuchaygan 
Perkussiya
To‘mtoq-timpanik (periferiyaga yaqin joylashgan katta 
bo‘shliq bo‘lsa) yoki timpanik tovush ba’zan metalldan 
chiqqan ovozni eslatadi 
Auskultatsiya 
Amforik nafas, bronxofoniyani kuchayishi va aksariyat 
hollarda jarangdor o‘rta va katta pufakli xirillashlar
2
А.Гадаев «Ички касалликлар пропедевтикаси (уткир зотилжамлар) 

---

Laborator – 
asbobiy 
tekshirishlar 
Rentgenda – o‘pkada bo‘shliq bo‘lishi (
61-rasm
) 
61 - rasm.
 
O‘PKA ABSESSI 
 
O‘pka absessi
(abscessus pulmonis) o‘pka to‘qimasining yiringli erishi bo‘lib, 
oqibatda u yoki bu darajada chegaralangan bo‘shliq paydo bo‘ladi. O‘pka absessi 
va gangrenasi hozirgi kunda «o‘pkaning infeksiyali destruktsiyasi» yoki 
«destruktiv pnevmonitlar» deb nomlanuvchi kasalliklar guruhiga kiradi. 
Etiologiyasi va
 
patogenezi.
 
Ko‘p hollarda turli anaerob mikroorganizmlar, 
tillarang 
stafilokokk, 
grammanfiy 
aerob 
bakteriyalar 
o‘pka absessini 
qo‘zg‘atuvchisi hisoblanadi. 
Odatda mikroorganizmlar o‘pka to‘qimasiga bronxogen yo‘l bilan kiradi. 
Bunda ko‘pincha og‘iz va burun bo‘shlig‘ida joylashgan mikroflora (ayniqsa 

---

parodontoz, surunkali gingivit va tonzillit) infeksiya o‘chog‘i bo‘lib xizmat qiladi. 
Yot jism, shilliq, masalan hushsiz holda yotgan odamlarda (alkogoldan mast 
bo‘lish, narkoz va boshqa) qayt qilish moddalari va boshqalar aspiratsiyasi muhim 
patogenetik omil hisoblanadi.
Qandli diabet, bronxoektaz kasalligi va surunkali alkogolizm kabi holatlar 
o‘pka absessi yuzaga kelishiga moyillik tug‘diruvchi omillar guruhiga kiradi. 
Mikroorganizmlarni o‘pka kapillyarlariga bakteriemiya (sepsisda) oqibatida 
tushadigan gematogen varianti ancha kam uchraydi. Ammo o‘pka arteriyasi 
tromboemboliyasi oqibatida o‘pka infarktining ikkilamchi bronxogen yoki ko‘krak 
qafasi a’zolarining jarohatlanishi oqibatida o‘pka to‘qimasining bevosita 
infeksiyalanish ehtimollari bor. 
Tasnifi.
O‘pka absesslari etiologiyasi (qo‘zg‘atuvchi turidan kelib chiqib), 
patogenezi (bronxogen, gematogen, travmatik va boshqalar) bo‘yicha tasniflanadi. 
Bundan tashqari absesslar yakka yoki ko‘plab, o‘pkaning anatomik elementlariga 
nisbatan esa – markaziy va periferik bo‘lishi mumkin.