Ona tili umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 7-sinfi uchun darslik

1. 
Ayting-chi, hissiyotdan, o‘ydan, fikrdan mahrum millat qanday bo‘ladi? Millat uchun 
buning oqibati qanday? Madaniy bahs yuriting.
2. 
Qahhor adabiyot atomdan kuchli ekanini taʼkidlagan. Adabiyot kuchini o‘tin yorishga 
sarflash deganda nimalarni tushunasiz?
3. 
“Yozuvchi sayoz joyda cho‘kadi” – Asqad Muxtor bu bilan nima demoqchi?
4. 
Odil Yoqubov ijodkor halol, to‘g‘riso‘z bo‘lishi kerakligiga urg‘u beryapti. Bu ijodda 
nima uchun muhim? Buning aksi bo‘lgan asarlarni bilasizmi?
5. 
Erkin Aʼzam yozuvchi yangi gap aytishi kerak ekanini taʼkidlaydi. Sizningcha, asardagi 
yangi gap nima? U qanday bo‘lishi mumkin? Qaysi ijodkorlar yangi gap aytgan, qaysi 
asarlarida?
Rivoj, xarajat qilmoq, ammo, taraqqiy, quvvat, adoq, taraqqiyot, ravnaq, darmon, 
yozuvchi, ket, oyoq, nihoya, pirovard, intiho, biroq, illo, kuch, mador, majol, chiqim qilmoq.
Odil Yoqubovning fikridan o‘z ma’nodoshiga ega bo‘lgan shunday so‘zlarni aniqlang, 
uning ma’nodoshlarini yozing.

---

135
Badiiy asar matni badiiy uslubda yoziladi. Bu uslubda so‘zning tasvir imkoniyatlaridan 
keng foydalaniladi. Odatda badiiy matn chiroyli o‘xshatishlarga, ramzlarga boy bo‘ladi. 
Shu sababli badiiy uslubning xususiyatlari haqida so‘z borganda avvalo uning obrazliligi 
e’tiborga olinadi. 
Ijodkor badiiy nutqda so‘zning o‘ziga xos qirralari, xilma-xil ma’nolari vositasida 
o‘quvchiga estetik ta’sir o‘tkazishni maqsad qiladi. 
Masalan, 
“Har yili bir keladigan bahor sevinchi yana ko‘ngillarni 
qitiqlay boshladi
. 
Yana tabiatning dildiragan tanlariga
 iliq qon yugurdi
” (“Kecha va kunduz” romanidan) 
parchasida ajratilgan qismlarga e’tibor qarating. Bu o‘rinda yozuvchi so‘zlarni ko‘chma 
ma’noda qo‘llab, o‘quvchiga bahor manzaralarini o‘zgacha ko‘rish imkonini beradi. 
Ya’ni o‘quvchi shunchaki bahorni emas, “ko‘ngilni qitiqlayotgan” bahorni tasavvur 
qila boshlaydi. Eslang: qishning sovuq kunlari tugab, ko‘kda quyoshning ilk nurlari 
chakkangiz, quloqlaringiz, iyaklaringiz ostiga tushganda tabiat sizni qitiqlaganday 
bo‘lmaganmi? Balki, adib shu lahzalarni tasvirlashga uringandir. 
Endi o‘ylab ko‘ring: “Yana tabiatning dildiragan tanlariga