Ona tili ona tili, 6 – sinf qoidalari

shart mayli
shakli 
sanaladi, u 
-sa
qo’shimchasi yordamida yasaladi. Shart mayli 
edi, ekan 
to’liqsiz fe’llari bilan 
kelganda, orzu-istak ma’nosini bildiradi. 
-sa
edi
shakli ba’zan 
-saydi 
tarzida talaffuz qilinadi 
va shunday yoziladi. Shart mayli shakli 
kerak
so’zi bilan kelganda, taxmin-gumon ma’nosini 
bildiradi.
57.
Shaxs-son shakllari.
Fe’lda ifodalangan harakat yoki holatning bajaruvchi shaxsini, bu 
shaxsning bitta yoki ko’p ekanligini bildiruvchi shakllari 
shaxs-son shakllari
sanaladi. 
Fe’llarning I va II shaxsi maxsus shakllar orqali ifodalanadi, III shaxsda esa zamon 
qo’shimchalari shaxs ma’nosini ifodalaydi.O’tgan zamonning 
-di 
hamda kelasi zamon shart 
mayli 
-sa
shakllaridan so’ng 
-m, -ng, -k, 
-ngiz 
qo’shimchalari; ravishdosh, sifatdosh shakllari hamda sof fe’lning hozirgi zamon 
shakllaridan so’ng 
-man, -miz, -san, -siz 
qo’shimchalari qo’llaniladi.
58.
Ot.
Ot nom bildiruvchi so’z turkumi bo’lib, shaxs, narsa, joy ma’nolarini anglatadi va 
”kim?”, 
“nima?”, “qayer?” 
so’roqlariga javob bo’ladi. 
“Kim?”
so’rog’i shaxsni bildiruvchi so’zlarga, 
“nima?”
so’rog’i narsa, faoliyat-jarayonni bildiruvchi so’zlarga, 
“qayer?’
so’rog’i joy nomini 
bildiruvchi so’zlarga beriladi. Shunga ko’ra otlar shaxs otlari, narsa otlari, faoliyat-jarayon 
otlari, o’rin-joy otlariga bo’linadi.
59.
Otlar tuzilishiga ko’ra turlari.
Sodda ot.
Faqat bir asosdan tarkib topgan otlar sodda ot 
hisoblanadi.
 Masalan:
uy, yer, tosh, tuz, daraxt.
Ikki va undan ortiq asosdan tarkib topgan 
otlar qo’shma ot sanaladi.