Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

Geoma’lumotlar bazasi turlari 
Saqlash 
formati 
Saqlash 
hajmi 
Qo‘llanila-
digan 
platformalar 
Foydala- 
nuvchilar 
soni 
Taqsimlangan 
GMB 
funksiyalari 
Faylli GMB 
Binar 
fayllar 
papkalarida 
1 TB har 
bir komp. 
uchun 
Istalgan 
platforma 
1 
ta 
ishlovchi va 
ko‘p 
o‘quvchili 
Tekshirish/ 
ro‘yxatdan o‘tish 
Shaxsiy 
GMB 
Microsoft 
Access 
2 GB 
Windows 
1 
ta 
ishlovchi va 
ko‘p 
o‘quvchili 
Tekshirish/ 
ro‘yxatdan o‘tish 
ArcSDE 
GMB 
MBBT 
Qaysi 
turdaligiga 
bog‘liq 
Qaysi 
turdaligiga 
bog‘liq 
Ko‘p 
ishlovchi va 
o‘quvchili 
Javoblar (barcha 
turlari) 
va 
versiyalash 

---

80 
ArcSDE geoma’lumotlar bazasining 2 turi mavjud: 

ArcSDE for SQL Server Express ArcGIS for Desktop uchun Standard va 
Advanced litsenziya darajalari bilan, SQL Server Express bilan birgalikda ArcGIS 
Engine va ArcGIS Server Workgroup ham taqdim qilinadi. Siz SQL Serverning 
shaxsiy sodda nusxasi hisoblangan SQL Server Express ni ham o‘rnatishingiz 
mumkin. Unda sizda ArcSDE GMB ni Arc Catalogda saqlash, SQL Server Express 
nusxasini o‘rnatish va boshqarish imkoningiz bo‘ladi. Shu sababli ham bu turdagi 
ArcSDE GMB sidan foydalanish uchun (DBA) ma’lumotlar bazasi ma`muri 
bo‘lishingiz shart emas. ArcGIS for Desktop yoki ArcGIS Engine yordamida 
litsenziyalangan, 3 tagacha bo‘lgan foydalanuvchilar SQL Server Express 
nusxasiga 
ulanishlari 
mumkin. 
ArcGIS 
Server 
Workgroup 
yordamida 
litsenziyalangan SQL Server Express nusxasiga ichki tarmoq mijozi sifatida 10 ta 
mijoz va istalgan miqdordagi Veb-mijozlar ulanishlari mumkin. 

ArcSDE GMB, Enterprise litsenziyali ArcGIS for Server yordamida 
litsenzilayalash, bundan tashqari, ArcSDE korporativ sohada ArcSDE Enterprise 
geoma’lumotlar bazasi yordamida turli xil MBBT lar bilan ishlashi mumkin. 
ArcSDE Enterprisega odatda ArcGIS for Server ning bir qismi sifatida to‘lov 
to‘lanadi va MBBT ni boshqarish va sozlash ko‘nikmalarini, shuningdek,
ma’lumotlar bazasiga ma’murlik huquqining bo‘lishini ham talab qiladi.