Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

 
9-bosqich. Har bir maʼlumotlar qatlamini yaratish va xizmat ko‘rsatish 
bo‘yicha vazifalarni taqsimlang.
Sizning tashkilotingizda maʼlumotlarga xizmat 
ko‘rsatish bo‘yicha ishlarga kim javobgar bo‘lishini aniqlang yoki shu ishni pudrat 
tashkilotlariga bering. Ushbu rollarni tushunish juda muhim sanaladi. Pudratchi 
tashkilotlaringiz maʼlumotlarini import va eksport qilish uchun ishlatiladigan 
maʼlumotlar transformatsiyasi va konvertatsiya jarayonlarini loyihalashtirishingiz 
lozim bo‘ladi. 
 
10-bosqich.Loyihaning ishlaydigan namunasini yarating
. Ba’zi joylarini 
qayta ko‘rib chiqing va zarurat tug‘ilganda o‘zgartirishlar kiriting. O‘z loyihangiz 
namunasini testdan o‘tkazing. Taxmin qilinayotgan loyihangiz geomaʼlumotlar 
bazasining nusxasi namunasini faylli yoki shaxsiy geomaʼlumotlar bazasi 
yordamida yoki ArcSDE Personal geomaʼlumotlar bazasi yordamida yarating. 
Kartani tuzing, kalit ilova dasturlarini ishga tushiring va loyihangizning 
yaroqliligini sinovdan o‘tkazish uchun muharrirlash operatsiyasini bajaring. O‘z 
namunangizning 
sinov 
natijalari 
asosida 
loyihangizni 
tekshiring 
va 

---

57 
takomillashtiring. Ishchi sxemangiz bo‘lishi bilanoq, maʼlumotlarni boshqarish 
bo‘yicha ishchi oqimlar xususiyatlari, tizimning mashtablanishi, unumdorlik, 
shuningdek, ishga yaroqliligini baholash uchun katta maʼlumotlar to‘plamini 
yuklashni amalga oshiring (masalan, ArcSDE geomaʼlumotlar bazasiga 
maʼlumotlar to‘plamini yuklashni amalga oshiring). Bu juda muhim qadam. 
Loyihangiz yaroqliligini hamma loyihamaʼlumotlarini o‘z geomaʼlumotlar 
bazangizga yuklashdan oldin tekshirib chiqing. 
 
11-bosqich. Geomaʼlumotlar bazasi loyihasining hujjatlarini tuzib 
chiqing.
Maʼlumotlar bazasi loyihangiznita’riflash uchun turli usullardan 
foydalanish mumkin. Sxemalardan, karta qatlamlari misollaridan, maʼlumotlar 
bazasi sxemasining vizual tasviridan, oddiy hisobotlardan va metamaʼlumotlari 
hujjatlaridan foydalanishingiz mumkin. Ba’zilarga UML bilan ishlash yoqadi. 
Ammo faqat UML dan foydalanish yetarli bo‘lmaydi. UML qabul qilinishi kerak 
bo‘lgan barcha yechimlar va geografik xususiyatlarni namoyish etolmaydi. 
Shuningdek, UML da GATloyihasining kalit xususiyatlarini ta’riflash imkoniyati 
yo‘q, masalan, mavzuli maʼlumotlarni tashkil etish, topologiya qoidalari va 
tarmoqlar bog‘liqligi. Ko‘pchiliko‘z geomaʼlumotlar bazasi sxemalari geografik 
ko‘rinishini yaratish uchun VISIO dan foydalanishni afzal ko‘radi (xuddi ArcGIS 
maʼlumotlar modellari bilan nashr etiladiganga o‘xshash).