Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Маҳаллий оғриқсизлантириш турлари 
С.Н. Вайсблат таклифи билан маҳаллий оғриқсизлантириш инъекцион ва 
ноинъекцион (ёки юза) турларга бўлинган. Ўз навбатида, инъекцион 
оғриқсизлантириш ўтказувчан ва инфильтрацион (шу жумладан А.В. Вишневский 
бўйича 
ўрмаловчи 
инфильтрат) 
усулларига 
бўлинади. 
Ўтказувчан 
оғриқсизлантириш периферик ва марказий усулларга бўлинади. Ноинъекцион 
оғриқсизлантириш (юза) кимёвий ва физикавий усулларга бўлинади – болалар 
хирургик стоматологиясида анестезия учун ишлатилиши мумкин бўлган ягона 
препарат – хлорэтил аммо уни қўлланилиши тавсия этилмайди, сабаби: 
1. Хлорэтилга берилган йўриқномага кўра, буғланаётган оқим операцион 
майдондан 30-40 см.. масофада бўлиши керак. Кичик беморнинг безовталиги, 
63 

---

операцион майдон ва оғзи торлиги оғиз бўшлиғида ва юз соҳасидаги 
аралашувларда ундан фойдаланишни анча мураккаблаштиради. Оқим оғизга, 
кўзга, бурунга, қулоққа тушса, ноҳуш асоратлар келтириб чиқаради.
2. Хлорэтил оқими йўналтириб ёки препаратни пахтага шимдириб, шиллиқ 
парда ёки терига босиб музлатиб оғриқсизлантириш усули, бугунги кунда
аппликацион анестезия учун таклиф қилинган оғриқсизлантирувчи воситалар 
билан рақобат қила олмайди. 
Инстилляцион анестезия (оғриқсизлантирувчи эритмани томчилаб 
киритиш усули), С.Н. Вайсблат томонидан тавсия этилган. Бу усул 
стоматологияда ўз ўрнини топмади, фақат офтальмология ва отоларингология 
амалиётида қўлланилади. Шунинг учун, мазкур усул хирургик стоматология ва 
юз-жағ хирургиясида қўлланиладиган маҳаллий оғриқсизлантиришнинг 
замонавий классификациясида йўқ. А.В Вишневскийнинг ўрмаловчи инфильтрат 
усули жарроҳлик стоматологиясида қўлланилишига кўрсатмалар катталарда ҳам 
болаларда ҳам чекланган. У катталарда қўлланилиши лозим бўлган ҳолатларда, 
болалар амалиётида наркоз ўтказилади. Юқорида айтилганларни инобатга олиб,
болаларда 
қўлланиладиган 
маҳаллий 
оғриқсизлантириш 
турларининг 
классификациясини қуйидаги кўринишда ифодалаш мақсадга мувофиқ (чизма 1).