Odam anatomiyasi

Ko’rish analizatorining o’tkazuvchi yo’li
Ko’rish analizatorining o’tkazuvchi yo’llari turtta neyron zanjiridan iborat. I, II, III neyronalar ko’zning tur pardasida joydashgan. Birinchi neyron xujayralari ko’rish xujayralari yeki yukorida kursatilgan tur pardaning taekchalar va kolbochkalari xisoblanadi. Taekchalar va kolbochkalar (I neyron) tushgan yeruglik ta’sirotini nerv impulьsiga aylantirib beradi va impulьsni tur pardaning bipolyar neyronlariga (II neyron) uzatadi, ya’ni bipolyar xujayralarning dentritlariga yetkazib beradi. Sungra impulьs ikkinchi neyron aksonlari orkali uchinchi neyronga, ya’ni ganglioz xujayralarning dentritlariga (III neyronga) utkaziladi. Ganglioz xujayralarning aksonlari yigilib, ko’rish nervini xosil kiladi. Ko’z nervi ko’rish teshigi orkali bosh miya kutisining ichiga kirib, bosh miya peshana bulagi asosidan utadi. Sung kuruv nervi turk egari tepasida chala kesishib, kuruv nervining kesishmasini (xiazmasini) xosil kiladi. Ko’rish yo’llarining bir kismi uzulmasdan oralik miyaning tashki tizzasimon tanalariga yetadi va urta miyaning ustki ikki tepaligning neyronlarida sinapslar xosil kilib, tugallanadi. Urta miyanining turt tepalikning ustki ikki tepaligi ko’rish analizatorining pustlog osti markazlari xisoblanadi.Ustki tepalikdan nerv impulьslari ko’z sokkasini xarakatlantiruvchi nervga boradi. O’tkazuvchi yo’llarining yana bir kismi ikki tepalikdan davom etib, ensa pallasining pustlogida, kundalang egat soxasida tugallanadi. SHunday kilib, ko’rish analizatorining pustlog markazlari bosh miyaning ensa pallasining pustlogida joylashgan.
Kuesh tulkinlari ta’sirida ko’z korachigi torayadi, ko’z olmalari esa nur tushgan tomonga karatiladi.
Nazorat savollari

1. 
   Analizatorlar haqida tushunchangizni ayting.
   
2. 
   Eshitish analizatori qismlarini tushuntiring.
   
3. 
   Tashqi, o’rta va ichki quloq tuzilishini ayting.
   
4. 
   Vetibulyar analizatorning tuzilishi va qismlarini tushuntiring.
   
5. 
   Ko’rish analizatori tuzilishi va qismarini tushuntiring.
   
6. 
   Ko’zning tashqi va ichki tuzilishi qanday?
   
7. 
   Ko’zning optik sistemasini qaysi qismar tashkil etadi?
   
8. 
   To’r pardaning muhim funksiyasi nimalardan iborat?