O zbekiston badiiy akadem iyasi


Mavzuni mustahkamlovchi savollar



Download 2,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/47
Sana06.07.2022
Hajmi2,71 Mb.
#746842
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   47
Bog'liq
HAKIMOV A. O\'ZBEK XALQ AMALIY SAN\'ATI

Mavzuni mustahkamlovchi savollar:
1. 0 ‘zbekistonda n o an ’anaviy bezak sa n ’ati qachon paydo 
boMgan?
2. N o a n ’anaviy bezak san ’atining asosiy tu r v a y o ‘nalishlari 
ganday?
3. N o a n ’anaviy bezak sa n ’atini m e’m orlikdagi o ‘rni nim ada?
4. M ustaqillik davrida n o a n ’anaviy bezak sa n ’atining shakllari 
qanday?


18-MAVZU. ZAM ONAVIY AM ALIY BEZAK SA N’ATI
MUAMMOLARI
Reja:
1. Z am onaviy am aliy bezak sa n ’atining iqtisodiy m uam m olari.
2. 
X alq 
am aliy 
sa n ’ati 
a n ’analarini 
saqlash 
va tiklash 
m uam m olari.
3. A n ’anaviy “ ustoz-shogird” tizim i m uam m olari.
Z am onaviy am aliy bezak sa n ’ati m uam m olari ikkiga b o iin a d i. 
B irinchisi, 
iqtisodiy 
xarakterdagi 
m uam m o 
bo* lib, 

0 ‘zbekistonning bozor iqtisodiga o ‘tish sharoitlariga m oslashishi 
bilan b o g ‘liqdir. R espublikada am aliy san 'atn in g rivojlanishi uchun 
barcha sharoit yaratib berilm oqda. Jum ladan, soliq b o ‘yicha 
im tiyozlar beruvchi bir qator hukum at qarorlari qabul qilingan. 
ikkinchisi, ijodiy m uam m olar boMib, ular unutilgan xalq am aliy 
sa n ’at a n ’analari qayta tiklash bilan b o g ‘liqdir.
1991 
yili 
boshlangan 
tub 
ijtim oiy-siyosiy 
va 
iqtisodiy 
o ‘zgarishlar 0 ‘zbekiston badiiy m adaniyati tarixid a yangi sahifa 
ochdi. M ustaqillikka erishilgach, tarixan qisqa davrda yurtim izning 
istiqbolidagi 
taraqqiyoti 
uchun 
m ustahkam
asos 
yaratildi, 
0 ‘zbekistonning davlat va ja m iy a t qurilishida butunlay yangi siyosiy 
asos vujudga keldi. M illiy va um um insoniy q adriyatlar yangi 
m adaniy siyosatning asosiy qadriyati sifatida e ’lon qilindi. Bu har 
ikkala 
qadriyat 
0 ‘zbekiston 
san ’atida 
zam onaviy 
estetik 
izlanishlarga o ‘ziga xos ruh berdi.
1990-yillar boshida 0 ‘zbekistonning xalqaro tashkilotlarga a ’zo 
b o ‘lishi va xalqaro huquq su b ’ekti sifatida jahonning k o ‘pgina 
m am lakatlari bilan diplom atik m unosabatlar o 'rn atish i natijasida 
m adaniyat v a san ’at sohasidagi to ‘siqlarga barham berildi. N atijada, 
m am lakatim izning ijodiy ziyolilari nafaqat zam onaviy jah o n badiiy 
jarayoni bilan ehuqur tanishish, balki o ‘zlari ham m illiy m adaniyat 
va 
sa n ’atim iz 
yutuqlarini jah o n
m iqyosida 
nam oyish 
etish 
im koniyatiga ega bo‘ldilar. 0 ‘zbekistonning BM T, Y U N E SK O va 
boshqa xalqaro tashkilotlarga a ’zo b o ‘lishi ta ’lim, m adaniyat va 
sa n ’at sohalarida keng qam rovli loyihalarni ishlab chiqishga imkon


berdi. U lar O ’zbekistonda m uvaffaqiyatli am alga oshirildi va 
m illatim iz m a ’naviy m adaniyati rivojlanishiga turtki berdi.
0 ‘zbekiston m ustaqillikning dastlabki kunlaridan, iqtisodiy 
siyosat sohasida energiya va xom ashyo m ustaqilligiga erishish, 
m illiy iqtisodiyotni ko‘tarish va aniq m aqsadlam i am alga oshirish 
y o 'lin i tutdi. 
Iqtisodiyotning asosiy tarm oqlarini rivojlantirish 
davlatga m a'n a v iy m adaniyat taqdiriga m a'sullik ni o ‘z zim m asiga 
olish va o ‘zini sa n ’at sohasidagi o ‘zgarishlarning bosh hom iysi 
sifatida e ’lon qilish im koniyatini berdi.
M illiy m ustaqillik g ‘oyasida m ujassam lashgan xalqim iz tarixiy 
m erosini o b ’ektiv anglash va baholash, m illiy m adaniyat va 
sa n ’atning istiqboldagi rivojini belgilash kabi om illar ham san ’at 
taraqqiyotidagi muhim asos boMdi. M ustaqillikning dastlabki 
kunlaridan CTzbekistonning m adaniy siyosati m adaniyat sohasini 
tiklash va takom illashtirish, tarixiy, axloqiy-diniy va m adaniy 
qadriyatlarni o 'rg an ish va targMb qilishga qaratildi. X alqim izning 
asosiy dini — islom ning m a ’naviyat sohasidagi o ‘m ig a haqqoniy 
baho berildi, m asjidlar va m adrasalar qurildi, m usulm onlarim izning 
m uqaddas haj safariga borishi uchun barcha sharoit yaratildi. 
Sohibqiron A m ir T em ur faoliyati yangicha ijtim oiy-tarixiy nuqtai 
nazardan talqin etildi. Bu kabi ijtim oiy-tarixiy om illar m adaniy 
siyosatning rivojlanish tam oyillarini belgilab berdi. Iqtisodiy andoza 
va 
m afkuraviy 
y o ‘nalishlarning 
o ‘zgarishi 
sa n ’atda 
jid d iy
yangilanishlarni am alga oshirish im konini berdi. Buni falsafasi k o ‘z 
oldim izda o ‘zgargan m illiy rangtasvir rivojida k o ‘rish m um kin. 
B adiiy ijod erkinligiga erishildi va ijodga boMgan davlat nazorati rad 
etildi. SHu bilan birga, bozor iqtisodiyotiga o 'tish n in g qiyin 
sharoitida davlat m adaniyat va sa n ’atni iqtisodiy ta ’m inlashni o ‘z 
zim m asiga oldi.
1990-yillarning ikkinchi yarm ida badiiy m adaniyatning turli 
sohalarida m oddiy-texnik bazani m ustahkam lashga, sa n ’atning 
tashkiliy va ijodiy tarkibini takom illashtirishga qaratilgan ijtim oiy 
islohotlar am alga oshirildi. Tasviriy san ’at sohasida 0 ‘zbekiston 
Badiiy A kadem iyasini tashkil etish haqida qaror qabul qilindi. Yangi 
tashkilotning bosh vazifasi tasviriy va am aliy sa n ’atning yangi 
tarixiy sharoitda rivojlanishiga k o ‘m aklashish, 0 ‘zbekiston m illiy 
sa n ’atining m ustaqil badiiy hodisa sifatida xalqaro m adaniyat


m aydoniga chiqishiga sharoit yaratish kabiiardan iborat b o ‘ldi. 
R assom ning ijtim oiy m aqom ini, yangi ja m iy a t v a m a’naviy 
m adaniyatni shakllantirishda uning o ‘m ini oshirish, shuningdek, 
ijodkorlarning m oddiy ahvolini yanada yaxshilash kabilar Badiiy 
A kadem iya yaratish haqidagi m asalani k o ‘rib chiqishda etakchi omil 
b o id i. M ustaqil davlat yurtim iz uchun o g ‘ir boMgan bozor 
iqtisodiga o ‘tish davrida badiiy m adaniyat taqdiriga m as’ullikni o ‘z 
ustiga oldi.
B adiiy A kadem iya, uning tarkibi va ustavi loyihasini yaratish 
c h o g 'id a bunday tashkilotlarning zam onaviy va tarixiy taraqqiyotiga 
oid jah o n tajribasi o ‘rganilib, hisobga olindi. B adiiy kuchlarni 
birlashtira oladigan va sa n ’atda badiiy ta ’lim, k o ‘rgazm a - ijod 
faoliyati, shuningdek, ilm iy-tanqid va targ ‘ib ishlaridan iborat uch 
asosiy om il rivojiga turtki beradigan kuchli d avlat tarkibini yaratish 
eng m aqbul yoM deb topildi. 1997 yil 13 yanvarda 0 ‘zbekiston 
R espublikasi Prezidenti I.K arim ovning Farm oniga k o ‘ra tashkil 
etilgan 0 ‘zbekiston Badiiy A kadem iyasi zam on talablariga jav o b
beradigan ana shunday tuzilm a b o ‘lib qoldi. T asviriy va am aliy 
san ’atda sezilarli o ‘zgarishlar ro ‘y berdi. A gar bozor bilan 
cham barchas bogMiq boMgan a n ’anaviy am aliy sa n ’at taraqqiyoti 
hukum atning tashkiliy-iqtisodiy tadbirlariga bogMiq boMsa (xorijga 
chiqarishda boj toMashdan ozod qilish, xalq ustasining ijtim oiy 
m aqom ini m ustahkam lash, xalq hunarm andlarining yangi tashkiliy 
tarkibi va uyushm alarini shakllantirish kabilar), tasviriy sa n ’atda esa 
ijtim oiy o ‘zgarishlar jaray o n in i o ‘ziga xos tarzda aks ettiruvchi 
uslubiy va xususiy ijtim oiy izlanishlar m uhim roqdir.
0 ‘zbekistonda XX asr davom ida etuk professional badiiy 
m aktab shakllandi. Am m o ustalarning ijodiy im koniyatlari o ‘n yillar 
davom ida m afkuraviy nazoratning kuchli ta ’siri ostida qoldi. 
U larning ijodiy erkinligi cheklab q o ‘yildi. 1990-yillar boshida 
rassom lam ing ijodiy erkinligi va shaxsiy im koniyatlarini yuksak 
darajada nam oyon qilishga intilishi san’at qiyofasini o ‘zgartirib 
yubordi. 1990-yillarda o ‘z falsafasiga k o ‘ra o ‘ziga xos boMgan 
rangtasvir san 'ati avvalgi akadeniik y o ’nalishlar bilan bem alol 
bellasha oldigan darajaga erishdi.



Download 2,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish