Sanoat tarmoqlarini innovatsion rivojlantirishning xorij tajribasi. Baxshilloyeva shahnoza O’zbekistonda innovatsion rivojlanish
Hozirgi kunda O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini modernizatsiya qilishda bo’layotgan o’zgarishlar, globallashuv va integratsiyalashish jarayonlarining jadallashuvi, xalqaro raqobatning kuchayishi, texnologiyalardagi uzluksiz va muhim sifat o’zgarishlarining yuz berishi, sotish bozorlari va iste’molchilar talablarining tarkibiy o’zgarishlari har bir xo’jalik yurituvchi sub’ektdan raqobatbardosh mahsulot yaratish, ishlab chiqarish jarayonidagi xarajatlarni keskin kamaytirish va boshqaruvda bozor talablarini hisobga olgan holda optimal qaror qabul qilishni talab qilmoqda
Milliy iqtisodiyotni yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya qilish Milliy iqtisodiyotning etakchi tarmoqlarini modernizatsiya qilish, eksportbop mahsulotlar ishlab chiqarishni kengaytirish, diversifikatsiyalash, bank-moliya tizimi va sanoat tarmoqlari o’rtasidagi integratsiyani rivojlantirish hamda mamlakat iqtisodiyotining barqarorligini ta’minlash orqali innovatsion rivojlanishga zamin tayyorlash dolzarb vazifalardan biridir. Shu sababli bir qator etakchi mamlakatlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishidagi ijobiy tajribasidan foydalanish respublikamizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega. Rivojlangan mamlakatlarda innovatsiya jarayonini muvaffakiyatli kechishi davlat va biznesning quyidagi o’zaro ta’sir modelida namoyon bo’ldi. Dastlab davlat innovatsion rivojlanish tashabbuskori sifatida namoyon bo’ladi, uning strategiyasi, ustuvorligi, qo’llab-quvvatlash shakllarini belgilaydi va start-up loyihalarni moliyalashtiradi. Xususan, o’tgan asrning 60-yillarini boshida AQShda, 70-yillar boshida Tayvanda, Isroilda, Janubiy Koreyada, 80-yillarda Singapur va Finlyandiyada davlat innovatsion rivojlanish dasturlari tashabbuskori sifatida namoyon bo’lgan. - Jahon tajribasiga ko’ra, innovatsion siyosat iqtisodiyotni tartibga solishga uzviy bog’lik bo’ladi. Shu bilan birga u ilmiy yoki sanoat siyosatining oddiy davomi hisoblanmay, balki iqtisodiyotning hamma yo’nalishlari bo’yicha o’zaro bog’lik chora-tadbirlarni aks ettiradi. Shuning uchun innovatsion siyosatni ishlab chiqish birgina dastur bilan bog’lanmasligi yoki bir muassasaning huquqi sifatida xizmat qila olmaydi, balki nafaqat vazirliklar, balki iqtisodiyot va jamiyatdagi turli hamkorlar o’rtasidagi konsensusni topish va muvofiqlashuvni talab etadi.
Innovatsion rivojlanish dasturlari
XORIJDA
AQSHda
o’tgan asrning 60-yillarida
TAYVAN va ISROILda
70-yillar boshlarida
SINGAPUR va FINLANDIYA
80-yillarda
“Hokimyat metamorfozalari” O.Toffler “Hokimiyat metamorfozalari” kitobida ilk bor innovatsiyani hokimiyat asosi va zamonaviy olamda muvaffaqiyatli faoliyat manbai sifatida aniq ta’riflagan. XXI asrda faqat bilim, intellekt hokimiyat manbai va davlat uchun raqobat kuchiga aylanadi. Aynan bilimlar - muvaffaqiyat va iqtisodiy o’sish kaliti, bu Yaponiya, Tayvan, Koreya Respublikasi salohiyati ortib borishidagi “iqtisodiy mo’’jiza” bilan isbotlangan. Hozirgi kunda turli manbalarda jamiyat rivojidagi “sanoatlashuvdan keyingi jamiyat”dan “raqamli iqtisodiyot”ga qadar zamonaviy bosqichning ko’plab ta’riflari beriladi. 1996 yilda OESR ta’rifiga binoan, hozirgi kunda “bilimlarga asoslangan” iqtisodiyot yoki B.A.Lundval ta’riflaganidek, “ta’lim iqtisodiyoti”ga sezilarlicha tez sur’atda harakatlanadi Hozirgi davrda jahonda ishlab chiqarilayotgan jami kimyo sanoatida mahsulotlarning 70,7 foizi 10 ta mamlakat hissasiga to’g’ri keladi. AQSh dunyo miqyosida ishlab chiqarilayotgan kimyo Co’nggi 10 yil ichida jahon bozorida yangi raqobatchi bo’lgan, kimyo mahsulotlari ishlab chiqaruvchi yirik davlatlar paydo bo’ldi. Bularga Saudiya Arabistonining SABIC, Gollandiyaning Royal Dutch Shell, AkzoNobel, Tayvanning Formosa Plastics, Shveystariyaning Ineos, Braziliyaning Braskem, Belgiyaning Solvay, Avstriyaning Borelis, Tailandning PTT Global Chemical, Meksikaning Alpek, Italiyaning Eni kompaniyalarini misol keltirishimiz mumkin. mahsulotlarining 19,7 foizini, Xitoy 15,1 foizini, Yaponiya esa 8,1 foizini ishlab chiqarmoqda. Jahon kimyo sanoati G’arbiy yevropa davlatlari G’arbiy Evropa davlatlarida sodir bo’layotgan siyosiy, iqtisodiy va moliyaviy beqarorlik turli sohalarda bo’lgani kabi kimyo sanoatidan ham katta miqdordagi moliyaviy resurslarni Sharqiy Osiyo mamlakatlariga ko’chib o’tishiga sabab bo’lmoqda. Sharqiy Osiyo mamlakatlari ichida Xitoy o’zining sanoat sohasida yuz berayotgan tub burilishlari bilan dunyo mutaxassislari e’tirofiga sazovor bo’lmoqda. Ma’lumotlarga ko’ra, o’tgan 12 yil ichida Xitoyning kimyo sanoati 6 barobarga oshgan. Xitoyning zamonaviy kimyo sanoati xorij investorlarining mamlakatga to’g’ridan-to’g’ri yo’naltirgan investitsiyalari hisobiga shakllandi. Xitoy sanoatining rivojlanishining yana bir muhim jihati mamlakatda avtomobilsozlik, axborot-kommunikastiya tizimi hamda yirik to’qimachilik korxonalarini paydo bo’lishi kimyo sanoati mahsulotlariga bo’lgan talabning keskin ortishiga olib keldi. Bu esa, o’z navbatida kimyo, sanoatini to’la quvvat bilan ishlashiga olib keldi. Buklanuvchi telefon - Birinchi buklanuvchan IPHONE 2023-yilda paydo bo’ladi.
- -Ma’lum bo’lishicha buklanuvchan iPhone ga QHD+ sifatini qo’llab quvvatlaydigan 8 dyumli OLED_displayi o’rnatiladi.
- -prognozlarga ko’ra 2023-yilda kompaniya 15-20 million dona buklanuvchan ekranli iPhoneni taqdim etadi
E’tiboringiz uchun rahmat
Do'stlaringiz bilan baham: |