O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V

Q izilo ‘ngach (sekin ixtiyorsiz) d a vrida
q iz ilo 'n g a c h n in g peristaltik 
h arak ati tu fay li o v q at luqm asi m e ’da tom on siljiydi. Y utinish harakati 
ta ’sirid a q iz ilo 'n g a c h d a hosil b o 'lg a n peristaltik harak atn in g birlam chi 
t o 'lq in i m e ’d a g a c h a b o ra d i. Q iz ilo 'n g a c h n in g a o rta r a v o g 'i b ila n
k esish g an so h a sid a b irla m ch i to 'lq in ta ’sirid a ik k ilam ch i to 'lq in hosil 
b o 'la d i . B u to 'l q i n h a m m e ’d a n in g k a rd ia l s o h a s ig a c h a b o ra d i. 
M e ’d aning k ard ial sfin k teri luqm a y aq in lash g an d a o ch ilad i v a ovqat 
m e ’dag a tushadi.
M e 'd a d a g i hazm.
M e ’d a d a oziq m o d d a k im y o v iy va m e x a n ik
ishlovdan o 'tad i. B undan tashqari m e ’da «ovqat deposi» vazifasini ham
o 'ta y d i. M exanik ishlov m e ’daning harakati va kim yoviy ishlov uning 
shirasi tarkibidagi ferm entlari ta ’sirida am alga oshiriladi.
M e ’da q u y id a g i f u n k s iy a la rn i b a ja ra d i: 
s h ira a jra tish , m o to r
(harakat), so ‘rish, ekskretor
(m ochevina, siydik kislotasi, kreatinin, o g 'ir 
m etallar tuzlari, yod, d o rivor m oddalam i chiqarish), 
gom eostatik
(PH ni 
b o sh q a rish ), 
g em o p o ezd a ish tiro k etish i
(K asl ich k i o m ilin i ishlab 
chiqarish).
M e 'daning shira ajratish faoliyati.
Shira ajratish faoliyati m e ’daning 
shilliq qavatida jo y la sh g a n bezlar tom onidan am alga oshiriladi. Bunda 
uch xil b ezlar o 'z xususiyatiga k o 'ra tafovut qilinadi: 
kardial, fu n dal
(m e’daning hususiy bezlari) v a /л'/опА (m e’dan i o 'n ikki barm oqli ichakka 
o 'ta d i g a n s o h a s id a g i b e z la r) . B e z la r- 
bosh , p a r iy e ta l(k o p la m a ),