O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V


Yutish. O ziq m oddani o g ‘iz b o ‘sh lig ‘idan m e ’d ag a o 'tk a z ilis h i  yutish



Download 5,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet311/434
Sana30.06.2022
Hajmi5,05 Mb.
#718879
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   434
Bog'liq
Normal Fiziologiya (Alaviya O.T.)

Yutish.
O ziq m oddani o g ‘iz b o ‘sh lig ‘idan m e ’d ag a o 'tk a z ilis h i 
yutish
ja ra y o n i
orqali am alg a oshiriladi. Yutish reflektor harakat b o 'lib o g 'iz , 
halqum va k iz ilo 'n g ac h davrlaridan iborat.
Og 'iz davri (ixtiyoriy
)-o v q a t luqmasi til bilan qattik tanglayga bosiladi 
va tilning o 'rta q ism idagi m uskullar harakati n atijasida sekin asta luqm a 
til o 'z a g ig a siljitiladi. Bu yerda ovqat luqm asi yum shoq tanglay, til o'zagi 
va xalqum orqa devori m exanoreseptorlarini qitiqlaydi. Bu reseptorlardan 
q o 'z g a lish uch shoxli, til halkum va hikkildoqning yuqori nervlarining 
afferent tolalari orqali yutish m arkazi uzunchoq m iyaga boradi. U yerdan 
uch shoxli, til osti, til xalqum va adashgan n ervlar efferent tolalari orqali 
kelgan im pulslar y utish d a ishtirok etadigan m uskullarga keladi.
H alqum d a vrida (tez ixtiyorsiz)
yum shoq tanglayni v a xiqildoqni 
ko'taruvchi m uskullar qisqarishi hisobiga burun va nafas y o'llari berqiladi.
N afas m arkazi uzunchoq m iyada nafas m arkazi yonida joylashgan va 
u bilan payvasta (resiprok) m unosabatda b o 'la d i. Shuning uchun ham
yutinayotgan paytda nafas to'xtaydi. Tilning harakati bilan ovqat luqmasi 
halqum ga surib tushiriladi. Bu yerda luqm ani h alq u m g atu sh ish ig a ta ’sir 
qiluvchi aso siy om il o g 'iz b o 's h lig 'i va halq u m d ag i b o sim lar bilan 
farq lan ad i. L uqm a h alq u m g a tu sh ish i bilan u ning k irish sohasidagi 
m uskullar qisqaradi. Luqm ani q iz ilo 'n g ac h g a surib yuboradi. Bu yerda 
h a m h a lq u m v a q i z i l o 'n g a c h o 'r t a s i d a g i b o s im la r fa rq i a s o s iy
harakatlantiruvchi om il b o 'lib xizm at qiladi.
Yutishdan oldin h halqum -qizilo'ngach sfm kteri yopiq bo'lad i, yutish 
davrida xalqum da bosim 45 m m sim ob u stunigacha k o 'tarila d i, sfm kter 
ochiladi va luqm a q iz ilo 'n g ac h n in g b o sh la n g 'ich sohasiga tushadi, bu 
yerdagi bosim 30m m sim ob u stunidan ortm aydi.
347



Download 5,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   434




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish