O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

 +H
2
S
04
с о о н
,n o
2
- c o
2
n o
2
2,4,6 
- trinitrotoluol 80,6°C da suyuqlanadigan, sarg‘ish
rangli kristall modda. U nitrotoluolni 100 % li nitrat va sulfat
kislotalar aralashmasi bilan nitrolab olinadi. Trinitrotoluol (tro-
til, tol) - keng tarqalgan, muhim portlovchi moddadir.
Savol va mashqlar
1. Quyidagi birikmalarning tuzilish formulalarini yozing:
a) 2,4 - dinitrofenol; 
b) m - etilnitrobenzol
d) 3 - brom - 4 - nitrobenzoy kislota e) m - nitroanilin
f) metilfenilnitrometan 
g) dimetilbenzilnitrometan
2. Quyidagi birikmalarni nomlang:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

3. C
6
H
5
N0
2
 tarkibli izomer aromatik nitrobirikmalar tuzilish
formulalarini yozing va ularni nomlang.
4. a) etilbenzol; b) izopropilbenzol; d) brombenzol; e) 
m
 - di-
xlorbenzol nitrolanganda qanday birikmalar hosil boladi?
5. Benzoldan quyidagi birikmalami sintez qiling:
a) p - nitroanilin; 
b) 2,4 - dinitrofenol;
d) p - nitrovinilbenzol; 
e) p - aminofenol;
f) o - bromnitrobenzol; 
g) 4 - nitro - 2 - xlortoluol.
6
. Quyidagi sxemalar bo‘yicha boradigan reaksiyalardagi
oraliq va oxirgi moddalar tuzilish formulalarini yozing :
HN0
3
 
HNO
3
 
Cl2, (ҒеС13)
a) C
6
H
6
-------- ►
A -------- ►
B ------------►
D