O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

Bu komplekslar odatda yaxshi kristallanadigan, rangli
qattiq moddalar blib, aniq suyuqlanish haroratiga ega.
Masalan, trinitrobenzolning naftalin bilan kompleksi 153°C
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

da suyuqlanadigan sariq, antratsen bilan kompleksi 164°C
da suyuqlanadugan qizil kristall moddalardir.
Pikrin kislota ham aromatik uglevodorodlar bilan yaxchi
kristallanadigan komplekslarni hosil qiladi. Bu kompleks-
lardan shu uglevodorodlarni ajratish, tozalash va identi-
fikatsiyalashda foydalaniladi. Pikrin kislotaning kompleks-
lari ko‘pincha uglevodorodlarning “pikratlari” deb aytiladi.
Pikratlari deb aytish noto‘g‘ri, chunki, birinchidan bunday
komplekslar tuzlar emas, ikkinchidan, shularga xshash
komplekslarning trinitrobenzol bilan aromatik uglevodo-
rodlardan ham olingani, komplekslarning hosil blishida
asosiy rolni gidroksil emas, balki nitroguruhlar o‘ynashidan
dalolat beradi.
Zaryadi kchgan komplekslarda aromatik halqalar pa-
rallel tekisliklarda joylashadi va elektronlar aktseptori (po-
linitrobirikma) bilan elektron donori (aromatik uglevodorod)
orasidagi tortilish kuchlarining ta‘siri natijasida bog‘ hosil
bladi:
Yon zanjirida nitroguruhi bor nitrobirikmalarning 
xarakterli xossalari
Yon zanjirida nitroguruhi bor aromatik nitrobirikmalar suvda
yomon eriydigan suyuqlik yoki qattiq moddalardir. Ular turli usul-
lar bilan tegishli aminlargacha qaytariladi:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

[Н]
Benzol yadrosida nitroguruhi bor nitrobirikmalardan farqli
laroq yon zanjirida nitroguruh saqlagan birikmalar kuchli