Benzil galogenidlar galogenalkanlarga nisbatan ham faol
blib reaksiyaga kirishishi qobiliyati jihatidan allil galogenid-
larga o‘xshaydi. Benzil galogenidlardagi uglerod - galogen
bog‘i arilgalogenidlardagi uglerod - galogen bog‘i singari
mustahkam emas. Masalan, C - Br bog‘ining dissotsilanish
energiyasi brombenzolda
71
kkal/mol, etilbromidda
6 5
kkal/
mol, benzilbromidda
51
kkal/mol, allilbromidda
4 6
kkal/mol ga
teng.
Benzilgalogenidlarning S
N1
- reaksiyalariga oson kirishish
qobiliyati hosil bladigan benzil kationining barqarorligi bilan
tushuntiriladi. Bu kationda musbat zaryad orto - va para - ho-
latlarda delokallashgani bois u barqaror va oson hosil bladi:
www.ziyouz.com kutubxonasi
Muhim vakillari
Xlorbenzol -
1 3 2
° C da qaynaydigan ziga xos hidli suyuq-
lik. U sanoatda benzolni temir ishtirokida xlorlash bilan olinadi.
Xlorbenzol erituvchi sifatida, organik sintezda (fenol, anilin,
nitroxlorbenzollar, byoqlar olishda) xomashyo sifatida ishla-
tiladi.
4
,
4
' - Dixlordifeniltrixlormetilmetan (DDT) -
1 0 8
-
1 0 9
° C da
suyuqlanadigan, organik erituvchilarda yaxshi eriydigan, rang-
siz kristall modda. U kontsenrlangan sulfat kislota ishtirokida
xlorbenzol va trixlorsirka aldegid (xloral) dan olinadi:
a
-
0
-
H + f ♦
-
O
a
CH
CClj
СС1з
DDTkuchlita‘sirqiluvchiinsektitsid blib, uzoqyillardavomi-
da zararli hasharotlarga qarshi kurashishda keng qllanilgan.
Download Do'stlaringiz bilan baham: |