O kzbekiston respubl1kasi oliy ya cprta m axsus ta’lim vazirligi

Zamburug'lar (mog'or) baliqlar hayoti uchun
xavfli bo'lishi mumkin
Zamburug'lar o'zlarining hayot faoliyati davomida mikotaksin za- 
harli metobalitlar ishlab chiqaradi. Masalan, aflotoksin zaharli mod- 
dasi Asperigillus turiga tegishli bo'lgan zamburug' organizmi orqali 
ishlab chiqariladi. Baliqlarning ko'pchiligi bunday zaharlarga nisbatan 
ancha sezuvchi va ta’sirchan bo'ladi. Bunday zaharlangan yemni baliq 
yesa darhol kasallanadi, oziqlanishdan to'xtaydi. Baliqlar massa bo'lib 
o'ladi, ya’ni zamor (dimiqish) hodisasi yuz beradi.
Hech qachon mog'orlangan yem olish mumkin emas. Omborxonada 
mog'or paydo bo'lishiga yo'l qo'ymaslik, omborxonaning doimo sha- 
mollatib, sharoitini yaxshilash lozim.
Yemni saqlash sharoitini yaxshilash
Yemni nobud bo'lish darajasini kamaytirish uchun quyidagi ishlarni 
bajarishga to'g'ri keladi.
1. 
Omborxonani iloji boricha quruq va salqin saqlash, qushlarning 
kirishiga yo'l qo'ymaslik kerak.
246

---

2. Omborxona tomi yaxshi va mustahkam bo'lishi, yomg'ir, chakka 
o'tmasligi, quyosh nuri to‘g‘ridan to‘g‘ri tushmasligi kerak.
3. Omborxona ostini pol qilish zarur. Yemni namdan saqlash (se- 
ment olingan bo'lsa, yog'ochli chambara qilib) yem xaltalarini terib 
qo'yish kerak.
4. Omborxona yaxshi shamollatilgan bo'lishi, ventilatsion moslama 
o‘rnatish, fortochkalar qo'yish, arilar kirmasligi uchun ularga setkalar 
tutish lozim.
5. Omborxonaning barcha eshik, derazasini mayda ko‘zli setkalar 
bilan ixota qilish kerak. lloji boricha 1—2 ta mushuk saqlash ham 
foydadan xoli emas. Yemni iloji boricha maxsus qoplarda saqlash 
kerak.
6. Yemni xaltalarda saqlaganda, xaltalar ustma-ustligini juda ham 
baland qilmang. Iloji boricha xaltalar orasida shamol o‘tishi uchun 
bo'shliq bo'1 sin. Bu esa ventilatsiyani yaxshilaydi. Xaltalar devorga tegib 
turmasligi kerak. Devor bilan yem xaltasi orasida havo o'tishi uchun joy 
qoldirgan ma’qul.
7. Agarda yem xaltasiz ochiq saqlansa, ularni quruq saqlash maqsa- 
dida yemni tez-tez qo'shib turish kerak. Iloji boricha yemni ombor- 
xonada uzoq saqlamaslik kerak:
1) yem xarid qilayotganda faqat bir mavsumga yetarli bo'lgan miq- 
dorda xarid qilish kerak;
2) iloji boricha yemning oldingi partiyasini ishlatish kerak;
3) yangi olingan yemni orqaroqda joylashtirish kerak. Chunki oldin 
butun eski yemni ishlatib so'ngra yangi yem ishlatiladi;
4) yemni albatta markirovka qilish shart, yem nomi, yemning 
markasi qaysi yoshdagi baliq uchun mo'ljallangan, tayyorlangan mud- 
dati, saqlash muddati, tayyorlangan korxona, saqlash muddati;
5) omborxonani sanitariya-gigiyena qoidalariga rioya qilgan holda 
saqlab, polga suv to'kilmasligi kerak;
6) yem tarqatish jurnalini qoidali qilib, tartib bilan yuritish kerak.
66-jadvaI
Yemni saqlash
Yem
Saqlash muddati
Don mahsuiotlari, shrot, kunjara,
5—6 oy
quruq granulali yoki (kombikorm)
3 oy
ho‘1 ozuqa yoki sernam ozuqa
Tezda ishlatish (bir necha soat)
247

---