O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

Raqibni о ‘ylama}> mahv elmoq darkor,
Q aram ay ja ro h a t y o charchog'iga,
U y o g 'aflatdami, y o ‘Idami, aslo
Parvo qilm a ochlik y o chanqog ‘iga.
D ushm aningjon hersin azob-dahshatda,
Sen о 'z raqibingni о ‘Idir, albatla,
Bahona ma 'zurga sabab bo
‘
lolm as
,
Raqibni о 'ylamny mahv aylasung bas.
U o r-n o m u s qalqonini m in g boMakka boMib. qoMiga xanjarini 
ushlab, u yqudagi 
j a n g c h ila r g a
zaharli 
Monday o v o z 
ch iq a rm a y
144

---

tashlanib, zarb a bera boshladi. U a c h in m a y rah m siz ravishda ularni 
chavaq lay verdi, ja n g d a n s o g ‘ q o lg a n la rn in g h a m m a sin i qirib tashla- 
di. OMayotgan ja n g c h ila rn in g
ingrashidan u y g ‘onib ketganlar 
esa 
d ushm anni 
k o 'r m a s d a n x a v f q ay o q d a n
k elayotganini bilm ay 
bir- 
birini d ah sh at ichida oMdirib yuborishdi.
F aqat o ‘sha kuni q a rorgohda boMmagan P a n d a v la rg in a bu halo- 
katdan qutulib qoldilar.
A sh v a tth a m a n askarlarning h a m m a sin i chavaqlab, q arorgohdagi 
chodirlarga o ‘t q o ‘y d i-d a, qan d ay kelgan boMsa, xud d i shunday shov- 
q i n s i z o ‘zini qorongMlikka u r d i.lJ oMayotgan D u r o ‘d h o 'n a n in g oldiga 
shoshilib keldi, ustiga engashib, ta sh v ish lan ib s o ‘radi:
- Ey sherdil inson, gapimni eshityapsanm i? A g ar jo n in g chiq- 
magan b o ‘lsa, seni xursand qiladigan gaplarimni eshit. D ushm anning 
ham m a q o ‘shinlarini o ‘z q o ‘lim bilarf qirib tashladim . Tiriklardan faqat 
aka-uka P andavlar bilan Krishna, bizdan esa m en bilan yana ikkita 
mard jan g ch i qoldi, xolos. O sm o n d a m en in g otamni, shu ja n g d a shahid 
boMganlarni k o ‘rganingda ular uchun m en qasos olganim ni aytib q o ‘y. 
Shuni bilki, ey shahanshoh, sen uchun ham qasos oldim.
D u r o ‘d h o ‘na oxirgi kuchini t o ‘plab turib dedi:
- Q o ‘sh in im d a n birorta ham ja n g c h i q ilo lm a g a n ishni sen qilding. 
Yaxshi qol. Endi m en tinchgina oMaman.
U m rin in g o x irig a c h a yaxshilik va h a q iq at yoMiga tu sh a o lm a g a n
bu podsho s o ‘zlarni aytib jo n berdi.
D o n is h m a n d Yudhishthira o ‘z q o ‘s h in in in g halokatini eshitgach, 
shunday dedi:
- A jabo, k o ‘pincha y e n g ilg a n la r g ‘olib chiqadi, y e n g g a n la r esa 
magMub boMishadi. K echasi h a m m a ja n g c h ila r bizning ay b im iz
bilan halok boMishdi. Biz qarorgohni tash lab ketm asligim iz lozim 
edi. C hin d an ham biz o keandan s u z i b k e l i b , d aryoga c h o 'k ib ketgan 
k em ag a o 'x s h a y m iz . 
BoMar ish boMibdi, endi g ‘am ch e k ish n in g
Ibydasi y o ‘q. Biz en d ilik d a m am lakatni y o m o n lik d a n butunlay xalos 
qilish h a m d a xalq farovonligi haqida o ‘y la s h im iz kerak.
S h u n d a y deb, bu a doiatparvar p o d sh o ukalari bilan k o ‘r p o d sh o
D hritarashtraning p o y ta x tig a qarab j o 'n a d i .
Janglar qissasi. Mahabhorala yoki Bharata avlodlari jangnomasi. T. 1988.
N4-146 betlcir
145

---