Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti termiz filiali

5. Fe’l yasovchi qo`shimchalar sinonimiyasi:

1) ba’zi yasama fe’llar iboralarga sinonim bo`ladi: gulladi – gulga kirdi.

2) qo`shimcha yordamida yasalgan fe’llar qo`shma fe’llarga sinonim bo`ladi: himoyaladi – himoya qildi.

3) fe’l yasovchilar o`zaro sinonim bo`ladi: sizlamoq – sizsiramoq, suvsamoq- suvsiramoq.

SINTAKTIK USLUBIYAT

Gap bo`laklarining uslubiy xususiyatlari
1) sifatlovchi aniqlovchilar ot bilan ifodalansa, majoziy ma’no ifodalaydigan bo`lib qoladi: Kumush choyshab yopib dalalar, qor qo`ynida uxlab yotadi. (Uyg`un)

2) sifatlovchi aniqlovchilar turli so`z turkumlaridan tuzilib, sifatlash vazifasini bajargan ibora va so`z birikmalari bilan ifodalanadi: Osmon o`par tog`lar, bag`ri keng inson, cheki yo`q qirlar, fikri tiniq insonlar.

3) sifatlovchi-aniqlovchi takroriy so`zlar bilan ifodalanganda ma’no kuchayishi yuz beradi: Baland-baland binolar tez uchray boshladi.

4) izohlovchi ham uslubiy vazifa bajaradi. Ma’lumki, izohlovchi laqab, qarindoshlik, o`xshatish kabi ma’nolarni ifodalash uchun xizmat qiladi. Bunda ma’lum shaxsga nisbatan munosabat seziladi, ya’ni uslubiy ma’no yuzaga keladi: Mamajon quruq, Ali tajang, Soli sovuq va h. O`xshashlik ma’nosidagi izohlovchi jumlaga ko`tarinkilik(pafos) xususiyatini kiritadi: ona-Vatan, gulchalar-qizchalar.