Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti hayot faoliyati xavfsizl

7. Og’ir jismomiy mehnat
Og’ir jismoniy mehnatda tana harorati l-l,5°Sgacha ktarilishi mumkin. Jismoniy 
mehnatda asosiy o ’rin ish joyini tashkillashtirishdadir. Muskullar ishlashi kislorodli 
va kislorodsiz sharoitda boMishi mumkin. Bu erda glyukczaning parchalanishi - 
glikolizni ko’rsatis;himiz mumkin.
Jarniyatni Eisosiy rivojlantiruvchi va ishlab chiqarish tizimini boshqaruvchi kuch 
inson ekanligini e'tibc>rga olib, uning ishlab chiqarishdagi faoliyatini va sogMigini 
saqlash ijtimoiy sotsial taraqqiyot yoMidagi muhim omil boMib hisoblanadi.
Mutlaq xavfsiz ish bo’lishi mumkin emas. Har qanday ishda yashirin xavf boMadi.
Mehnat insonni uch narsadan asraydi:
Yurak siqilishidan.
Muqtojlikdan.
Yomon yoMga yurishdan.
Sanoat korxonalarining muhim talabi, faqat sifatli mahsulot ishlab chiqarish boMib 
qolmasdan, 
balki 
ishlab chiqarish shartini 
yaxshilash, 
ishlab 
chiqarishda 
jarohatlanishga sabab boMgan manbalami yqotish, ish faoliyati inson uchun 
charchash, toliqish va kasalliklar manbai boMmasdan, balki quvonch va baxt 
keltiruvchi faoliyat boMishini ta'minlashga harakat qilish zarur. Ish faoliyati 
unumdorligii insonning sogMiqiga va psixologik holatiga bog’liq.
8. Inson sogMiqiga salbiy ta'sir etuvchi xavfli va zararli ovnillar.
Kimyo sanoati korxonalarida olinadigan moddalar, kimyoviy birikmalar 
changi, zararli gazlar inson salomatligiga salbiy ta'sir etadi. Havoda uglerod oksidi 
miqdori kpaysa bosh aylanishi, yurak tez-tez urishi (taxikardiya), gemoglobin 
kamayishi, yurak-qon tomir sistemasining buzilishiga olib keladi. Sanoat chiqindilari, 
kimyoviy korxonalarning ish faoliyati, yadro sinovlari, kosmik parvozlar tabiat 
muvozanatiga va insorilar hayotiga jiddiy tahdid solmoqda. Kimyo sanoati 
korxonalarida olinadigan, ishlatiladigan moddalar - ammiak, gazlar, benzin, kerosin, 
spirtlar, efirlar, kislota va ishqorlar zaharli hisoblanadi. Mehnat qilish jarayonida 
shaxsiy muhofaza vositalaridan foydalanish zarur.
Inson salomatligiga, psixologiyasiga salbiy ta'sir etuvchi zararli odatlar - bu 
spirtli ichimliklar, sigaret, nos, nasha va hokazolardir.
Spirtli ichimliklamit muntazam ravishda iste'mol qilish, sigaret, nos, nasha 
chekish natijasida insonning sogMigi zaiflashadi, xotira va ish qobiliyati pasayadi, 
psixologik zgarishlar paydo bladi. Tabiiy ofatlar natijasida insonlar ruhiyatida 
sodir bladigan asosiy zgarishlar - bu uyqusizlik, vaxima, kuchli hayajonlanish, 
kechalari qrqib uyonish, sarosimaga tushish va boshqalardir.