Nizomiy nomidagi tdpu ning 70 yilligiga bag’ishlanadi

- A nuqtaning profil
proyeksiyasi
Chiziqlar
L otin
alifb osin in g
y o z m a
harflari
a, b, c, d ,...
a to’g ’ri chiziq
b to’g ’ri chiziq
с to ’g ’ri chiziq
Burchaklar
Grek
alifb osin in g
y o zm a
harflari
a , /?, Г
у
•••
a  burchagi, p  burchagi, у
burchagi
Tekisliklar
Lotin
alifb osin ig
bosh harflari
М , Н Қ . . .
M tekisligi,
N tekisligi,
К tekisligi
Proyeksiyalar
tek isligi
Lotin
alifb osin ig
bosh harflari
H, V, w
H - gorizon tal proyeksiyalar
te k islig i,
V - frontal te k islig i,
W — profil proyeksiyalar
te k islig i
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

T ek islik
izlari
P
h
* Pv, P
w
P H - tek islik n in g gorizontal
izi
P v - tek islik n in g frontal izi
n
K esishish
a n b
a to ’g ’ri ch iziq n in g b to ’g ’ri
ch iziq bilan k esish u vi
d y o k i 
zd
O ’zaro
tegish lilik
A z> a
A nuqta a t o ’g ’ri chiziqqa
te g ish li
II
Parallel lik
a IIN
a t o ’g ’ri ch iziq N tek islik k a
parallel
JL
Perpend iku-
lyarlik
t l M
t t o ’g ’ri ch iziq M tek islik k a
perpendikulyar
=
1) N atija
2 ) Tenglik
a flb = A
AB=CD
A nuqta a va b t o ’g ’ri
c h iziq la m in g k esish u v
natijasi
=
Ustm a-ust
tushgan
A =Ai
A nuqta o ’zin in g gorizontal
p ro y ek siy a si A x bilan ustm a-
u st tushgan
/
Inkor qilish
A < Z a
rfflb
A nuqta a t o ’g ’ri c h iz ig ’iga
te g ish li em as.
a va b t o ’g ’ri chiziqlar o ’zaro
Darallel em as
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

1.1 § Proyeksiyalash asoslari, Yevklid fazosini kengaytirish
1.1.1. Proyeksiyalar haqida dastlabki tushunchalar
Fazoda К tekisligi va unda yotm aydigan S nuqta, hamda А, В, С
nuqtalar berilgan bo’lsin (1-shakl). S nuqta bilan A nuqtani to’g ’ri
chiziq orqali birlashtiramiz. SA to ’g ’ri chiziq К tekislik bilan A ’ nuqtada
kesishdi deb faraz qilaylik.
1-shakl
Bu jarayon proyeksiyalash deyilib, lotincha ,!aks ettirish" yoki
"tasvirlash
*1
degan m a’noni bildiradi. S - proyeksiyalash markazi, SA -
esa proyeksiyalovchi nur deb ataladi. А' nuqta fazodagi A nuqtaning К
tekislikdagi markaziy proyeksiyasi va К tekislik esa, proyeksiyalar
tekisligi deyiladi.
Proyeksiya s o ’zi 
lotincha "olg’a uloqtirish" degan 
m a’noni
bildirsada, biz uni narsaning tekislikdagi tasviri deb qabul qilam iz. A
nuqtaning К tekislikdagi m arkaziy proyeksiyasini hosil qilish jarayoni
ramziy belgilardan foydalanib quyidagicha ifodalash mumkin: