Neft va gaz mahsulotlarini tashish va saqlash texnologiyasi

Sinov savollari:
1. Neft omborida temiryo’l estakadasi nima maqsadda qo’llaniladi?
2.Neftni quyish ishlari haqida ma’lumot bering?
3. Neft mahsulotlarini pastdan to'kish qurilmasi tuzilishi qanday?


1-Amaliy mashg’ulot.
Tеmir yo’l estakadasini uzunligini aniqlash va stoyaklar sonini hisoblash.

1. 
   Mashg’ulotni bajarishdan maqsad: Neft mahsulotlarini qabul qiluvchi tеmir yo’l estakadasini uzunligini aniqlash va stoyaklar sonini hisoblashni o’rganish.
   
2. 
   Mashg’ulotni bajarish bo’yicha umumiy ma’lumotlar:
   

Temiryo'l estakadasiga kirib keladigan marshrutlar va ular-dagi vagon-sisternalar soni neft mahsuloti omborining yillik yuk aylanmasiga bog'liq bo'ladi. Yuk aylanmasiga ko'ra estaka-dalar soni va uzunligi hisoblash orqali quyidagi ketma-ketlikda aniqlanadi.
1. Yillik yuk aylanmasiga ko'ra sutkalik yuk aylanmasining (mah-sulotlar bo'yicha) miqdori aniqlanadi:

Bunda: Q_a — yillikyukaylanmasiningmiqdori; K_} — neftmahsulotiniolibkelishvaolibketishdaginotekislikkoeffitsiyenti(Kj= 1,5); K₂ — temiryo'ltransportiningbirxildakelmaslikkoeffitsiyenti (K^ 1,5).
2. Vagon-sisternaning yuk ko'taruvchanlik qobiliyatiga ko'ra umumiy sisternalar soni aniqlanadi:

Bunda: Q_s - sistemaning yuk ko'taruvchanlik qobiliyati.
3. Sisternalarning soni (P) ga ko'ra marshrutning umumiy uzunhgi aniqlanadi va aniqlangan uzunlikka ko'ra temiryo'l es-takadasining turi tanlanadi.
Eslatma: Marshrutdagi sistemalar soni 6 tadan ortiq bo'lsa, ikki tomonli estakada turi tanlanadi.

2- rasm. Temiryo'I berk estakadalarining umumiy chizmalari:
1— bir tomonli estakada; 2— idish mahsulotlami saqlovchi omborlar; 3— ikki tomonli estakada; 4— to'kish tomoni; 5- manyovr uchun yo'l.

3- rasm. Temiryo'I estakadasi va qurilmalarining chizmasi:
1— to'kuvchi-quyuvchi ustun (stoyak); 2-ustunning oxirgi qismi;3— rezinali qo'li; 4— vantuz; 5— to'kuvchi kollektor; 6- nosoz sistemalaruchun to'kuvchi kollektor; 7- kanalizatsiya quduqlari; 8- tamov;9- havo kollektori; 10- havo chiqaruvchi ventil.
Temiryo'l estakadasida neft mahsulotlarini vagon-sister-nalardan to'kish (quyish) bir necha usulda amalga oshiriladi:

• 
  nasos yordamida sistemaning pasti va yuqorisidan quyish va to'kish;
  
• 
  nasosni mahsulot ichiga tushirgan holda sistemaning yuqo­risidan (lyuk orqali) to'kish;
  
• 
  sifon yordamida o'z oqimi bo'yicha to'kish, joylashgan yer relyefi shuni taqozo etsa, ya'ni temiryo'l estakadasi rezervuar saroyidan baland joylashgan bo'lsa;
  
• 
  ochiq o'zicha to'kish (bu qora neft mahsulotlarini to'kishda ishlatiladi);
  
• 
  bosim ostida to'kish (bu to'kish vaqtini qisqartirish uchun ishlatiladi);
  
• 
  yopiq o'zicha pastdan to'kish (bu usul neft va neft mahsulotlarini bug'lanishidagi isrof bo'lishini kamaytirish maqsadida ishlatiladi).
  

3- rasm. Temiryo'I estakadasi va qurilmalarining chizmasi: