Nazariy fizika kursi



Download 9,24 Mb.
Pdf ko'rish
bet97/280
Sana02.01.2022
Hajmi9,24 Mb.
#311944
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   280
Bog'liq
Abdumalikov A.Elektrodinamika

R.
2.  Hajmiy  zichlik 
p
  bilan  bir  tekis  zaryadlangan  chesiz  doiraviy  silindr 
hosil  qilayotgan  maydon  potensiali  va  kuchlangaligini  silindr  ichidagi 
va tashqarisidagi ixtiyoriy nuqtalarda aniqlang.  Silindr radiusi 
R.
3.  Chiziqli  zichlik 
\
  bilan  bir  tekis  zaydlangan  cheksiz  uzun  ip  hosil  qi­
layotgan  rnavdon  potensiali  va  kuchlanganligini  ipdan  r  masofadagi 
nuqtalarda aniqlang.
4.  г  o'qidagi 
—a <  z < a
 kecmada e  zaryad  tekis  taqsimlangan.  Shu  zar­
yad hosil  qilayotgan maydon potensiali va kuchlanganligini  aniqlang.
5.  Oldingi masalada ko'rilgan bir tekis zaryadlangan kesma uchun ekvipo­
tensial  sirtning ko'rinishini toping.
6.  Sirtiy  zichlik 
a
  bilan  bir  tekis  zaryadlangan  chesiz  tekislik  hosil  qila­
yotgan  maydon  potensiali  va  kuchlanganligi  shi  sirtdan 
x
  masofadagi 
nuqtalarda aniqlang.
7.  Ikkita parallel  cheksiz  tekisliklar  orasidagi  soha 
p
 hajmiy  zichlik  bilan 
bir  tekis  zaryadlangan.  Tekisliklar  orasidagi  masofa 
2d.
  Tekisliklar 
o'rtasidan o'tuvchi tekislikka nisbatan 
x
 masofadagi nuqtalarda maydon 
kuchlanganligini  aniqlang.
8.  Cheksiz  uzun  silindrning  sirti  x  zichlik  bilan  zaryadlangan.  U  hosil 
qilayotgan maydon potensiali va kuchlanganligini silindr o'qidan 
r
 ma­
sofadagi nuqtalarda aniqlang.  Silindr radiusi 
R.
126


9.  Radiuslari 
R
i va 
R2 (R
1
  < 
R 2)
 boigan konsentrik sfcralai  bilan clicgai 
alangan  soha  p =  a / r 2  hajmiy  zichlik  bilan  zaryadlangan.  Mavdnn 
potensialini va kuchlanganligini  toping,  q  = const.
10.  Sirtiy zichlik 
a
  bilan  bir tekis zaryadlangan  sferik  sirt  hosil  qilayotgan 
maydon  potensiali  va kuchlanganligini  sfera markazidan 
r
  masofadagi 
nuqtalarda aniqlang.  Shar radiusi 
R.
11.  Radiuslari 
R
i  va 
R2
 
(R i  < R 2)
 boigan konsentrik sferalar bilan chegar- 
alangan  soha  p =  a / r 2  hajmiy  zichlik  bilan  zaryadlangan.  Toiiq  zar­
yadni.  maydon potensialini va kuchlanganligini  toping, 
a
  =  const.
g
12.  Vodorod atomining asosiy holatida elektron p =  — -— ~ exp (—2r/a)  ha-
тгал
jmiy  zichlik  bilan  taqsimlangan  deb  qarash  mumkin.  a  -  Bor  radiusi, 
r -
  yadrogacha boigan masofa.  Atom  ichidagi  maydon kuchlanganlig­
ini  hisoblang.  Atom  yadrosining  maydonini  hisobga  oling.  Elektron 
zaryadi  ( — e), yadro zaryadi  (e).
13. 
R
 radiusli doira bo‘vicha e zaryad 
a
 sirtiy zichlik bilan tekis taqsimlan­
gan.  Doira o;qi  г  ning ixtiyoriy miqtasidagi maydonni  aniqlang.
14.  Radiusi 
R
 boigan halqada 
e
 zaryad x chiziqli zichlik bilan tekis taqsim­
langan.  Halqa o:qi  с  ning ixtiyoriy nuqtasidagi maydon kuchlanganlig­
ini  aniqlang.
15.  Biri  ikkinchisining  ichida joylashgan va  markazlari  orasidagi  masofa  a 
boigan ikki sferik sirtlar bilan chegaralangan soha p hajmiy zichlik bilan 
bir  tekis  zaryadlangan.  Kichik  sfera  bilan  chegaralangan  bo‘shliqdagi 
maydonni aniqlang.  Shar radiuslari 
R,  R\
  va 
R >  Ri + a.
16.  Zaryad p(x,y,z) 
— 
po cos ax cos j3y cos 
72
 qonuniyat  bilan fazoda chek­
siz davriy panjara hosil qilib taqsimlangan.  Maydon potensialini hisob­
lang.
17.  Yarim o‘qlari 
a, 
b, 
с boigan va p hajmiy zichlik bilan bir tekis zaryad­
langan  ellipsoidning  kvadrupol  momentini  uning  markaziga  nisbatan 
aniqlang.
18.  Quyidagi  zaryadlar  sistemasining  potensialini  yetarlicha  uzoq  maso- 
falarda aniqlang:  a)  c,  —2c:, 
с
 zaryadlar bir-biridan 
a
 masofada joylash­
gan  (chiqli  kvadrupol);  b)  ±e  zaryadlar tomoni 
a
  boigan  kvadratning 
uchlarida  joylashgan,  qo‘shni  zaryadlar  qarama-qarshi  ishoraga  ega, 
bundan tashqari  kvadrat  markazida 
+e
  zaryad jolashgan  (yassi  kvad­
rupol).  Ko'rsatma
:
  Kvadratning  tomonlari  Ox,  Oy  o'qlariga  parallel 
deb oling.
19.  Elektrostatik maydon potensiali
r
  >  
R\
r  <   R.

-  
r  >   R;
b ) 

  =   S 
1  e 
2
 
3
  e
-------- 7  r  H--------
r  <   R.
2i? 3 

a
127


Shu maydonni  hosil  qilayotgan  zaryadlar t.aqsimotini  toping. 
R
 va 
a • 
0
‘zgarmas kattaliklar.
20.  Radiusi 
R
 bo'lgan sfera sirti bo'yicha tekis taqsimlangan e zaryad hosil 
qilayotgan maydon energiyasini aniqlang.
21.  Radiusi 
R
 bo'lgan shar hajmi bo'yicha tekis taqsimlangan e zaryad hosil 
qilayotgan maydon energiyasini  aniqlang.
22.  Vodorod atomi elektron bulutining atom yadrosi bilan ta’sirlashish ener­
giyasini hisoblang.  Elektron bulutda zaryadning taqsimoti 12- masalada 
keltirilgan.
23.  Bir  biridan 
a  (a  >  Ri  + R2)
  masofada joylashgan 
Ri
  va 
R2
  radiusli 
sharlar  mos  ravishda 
e\
  va  ег  zaryadga ega.  Sharlarning  ta’sirlashish 
energiyasini va kuchini toping.
24.  Dipol  momenti 
d
  bo'lgan  dipoldan 
r
  masofada 
e
  zaryad  joylashgan. 
Dipol va zaryadning o'zaro ta’sir energiyasini va kuchini  aniqlang.
25.  Momenti 
d\
  bo'lgan birinchi  dipol koordinata boshida joylashgan,  mo­
menti 
d2
  bo'lgan  ikkinchi  dipol  esa  radius-vektori 
r
 bo'lgan  nuqtada 
joylashgan.  Ikki  dipolning  ta’sir energiyasini  va kuchini  aniqlang.  Qu­
yidagi xususiy hollarni ko'ring:
a)  dipol momentlari  parallel va ularni birlashtiruvchi  chiziqda yotadi;
b)  dipol  momentlari parallel va ularni birlashtiruvchi  chiziqqa perpen­
dikulyar;
c)  dipol  momentlari  antiparallel  va  dipollarni  birlashtiruvchi  chiziqda 
yotadi:
d)  dipol  momentlari  antiparallel  va  dipollarni  birlashtiruvchi  chiziqqa 
perpendikulyar;
26.  Qo'zg‘almas  nuqtaviy  zaryad  maydon  kuchlanganligi  va  potensialini 
yassi to'lqinlar bo'yicha yoying va Furye tasvirlarni aniqlang.
27.  Elektrostatik maydonga  ta’rif bering.
28.  Nuqtaviy zaryadlar sistemasining elektr maydon kuchlanganligi va po­
tensialini yozing.
29.  Multipol momentlarini  qanday tushunasiz?


6-bob
0 ‘zgarmas  m agnit  maydon 
(». I 
Statsionar  tokning  m agnit  m aydoni
I 'u/oiiing berilgan nuqtasida vaqt o'tishi bilan o'zgarmaydigan tok- 
Ini 
Hlntxumur  toklar
  deyiladi.  B u  holda  zaryad  va  tok  zichligi  vaqtga 
Iиi><, In|  bo linaydi.  y a’ni

Download 9,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   280




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish