5
Ma’ruza rejasi:
1.
Kimyo ta’limi metodikasi fani.
2.
Kimyo fanini maktabda hamda akademik lisey va kasb-hunar kollejlarda
ham fan, ham o’quv predmeti sifatida.
3.
Yangi pedagogik texnologiyaning vazifalari.
O’rganiladigan asosiy tushunchalar: Kimyo o’qitish metodikasi kimyo
fanini o’qitish uslubiyotiga bag’ishlangan o’quv kursi ekanligi, kimyo o’qitish
metodikasi fanining asosiy vazifasi, z
amonaviy pedagogik texnologiyalar, uning
maqsad va vazifalari.
Kimyo o’qitish metodikasi kursining matni O’zbekiston Respublikasining
«Ta’lim to’g’risida»gi qonuni O’zbtkiston o’rta ta’lim konsepsiyasi, umumiy o’rta
ta’lim maktablarida kimyo o’qitish yo’riqnomasida ko’rsatilgan istiqlol munosbati
bilan respublikamizning umumiy o’rta ta’lim maktablarida hamda oliy o’quv
yurtlari oldiga qo’yilgan asosiy maqsad va vazifalarni hisobga olgan holda
tayyorlandi.
O’zbekiston Respublikasi yer osti boyliklari bilan haqli ravishda
faxrlanadi. Bu yerda mashhur D.I. Mendeleev davriy sistemasining deyarli barcha
elementlari topilgan. Masalan: 105 ta neft, gaz, 155 ta istiqbolli kon, rangli nodir
va radioaktiv metallar bo’yicha oltin, mis, uran, tabiiy gaz, volfram, kaliy tuzlari,
fosforitlar, kalionlar va boshqa mahsulotlar.
Kimyo o’qitish metodikasi to’g’ri metod bilan olib borilishi kerak. Bu
metod ishning g’oyaviy- siyosiy yo’nalishiga, uni bajaruvchining malakasiga
bog’liqdir.
O’qitishni umumiy maqsadlariga muvofiq kimyo o’qitish uslubiyoti oldida
quyidagi asosiy vazifalar turadi:
1. Kimyo o’qitishning aniq maqsadlari va o’quv predmetining mazmunini
aniqlash;
2. Qo’yilgan maqsadlarga yetishishga qaratilgan ko’proq ma’qul uslublar va
o’qitishning tashkiliy shakllarini ishlab chiqish;
3. Kimyo o’qitishning zarur vositalarini ko’rib chiqish va kimyo o’qituvchisi
ish amaliyotida ularni qo’llash bo’yicha yo’riqnomani ishlab chiqish;
Boshqa so’z bilan aytganda xuddi har qanday dars uslubiyoti oldida
turganidek kimyo o’qitish uslubiyoti oldida ham an’anaviy quyidagi savol turadi.
1. O’qituvchi oldiga predmetni o’qitishda aniq maqsad, vazifalar qo’yish yoki
nima uchun
o’qitish
savollariga javob berishni ilgari suradi.
2. Kimyo predmeti o’quv mazmuni didaktik maqsad va talablarga javob berishi
kerak
yoki nimani o’qitish kerak.
3. O’qitishning mazmuni metodlar, shakllarini aniqlash yoki predmetni qanday
o’qitishga javob izlaydi.
4. Predmetning mazmunini o’quvchilar o’zlashtirib olishlari masalasi yoki
o’quvchilar qanday o’qiydilar.
Kimyo o’qitish uslubiyoti mazmunini uning umumiy, nazariy, asosiy
savollari (kimyo umumiy uslubiyoti) va alohida bulimlarini o’rganish savollari
(alohida yoki maxsus) tashkil etadi.
6
Kimyo predmetini o’qitish maqsadlarini aniqlashda birinchi navbatda
umumta’lim maktablarida akademik litseylarda va kasb-hunar kollejlarida
o’qitish va tayyorlashni umumiy maqsadalariga asoslanmoq zarur. Umumiy o’rta
ta’lim maqsadi, bu ta’lim, tarbiya va davlat o’quv standartlariga muvofiq
o’quvchilarni fikrlash, jismonan, jarayonlarida bilimlari asosini to’liq egallashini
ta’minlash, o’quvchlarga dunyoning hozirgi ilmiy ko’rinishini shakllantirishda,
kimyo fanining ahamiyatini, anglagan holda ratsional ko’nikmalarini hosil
qilish.
O’quvchilarda kimyo faniga bo’lgan qiziqish va mehr, shu predmetga
mas’uliyatli munosabat uyg’otish, kimyo fanuining hozirgi davrdagi roli va o’rni
haqida to’g’ri tasavvur shakllantirishni aynan o’qituvchi bajaradi. Bunday
mas’uliyatli vazifani bajarish uchun o’qituvchining o’zi yangi pedagogik
texnologiya va uning vazifalariga bo’lgan talablarini egallashi kerak. Kimyo
fanining pedagogik funksiyasi uning insonni umumiy ta’lim olishdagi asosiy
vazifalarini aniqlashdagi xususiyatlari bilan aniqlanadi. Bular:
1. Ilmiy dunyoqarash asosini tashkil qilish. 2. Maktab o’quvchisi fikrini
rivojlantirish. 3. Maktab o’quvchilarini amaliy faoliyatga, mehnatga nisbatan
bo’lgan ta’limini davom ettirishga tayyorlash.
Maktab kimyo kurslari mazmunini tanlashga ma’lum qarama-qarshilikda
turgan asosiy ikki guruh omillari ta’sir ko’rsatadi: ilmiylik va
qulaylik, yengillik
va umumta’limga xoslik. Bir tomondan kimyoning maktab kursi zamonaviy,
hayotning hamma qiyin talablariga javob bera oladigan, boshqa tomondan oddiy
bo’lishi kerak. Bu ikki talabni birlashtirish oson vazifa emas.
O'qituvchilar, talaba va o'quvchilar jamoasida hamkorlik va ijodiy muhitni
yaratishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarni o'rni beqiyos.
Do'stlaringiz bilan baham: 
