Navoiy viloyati pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti kimyo va ekologiya kafedrasi

Mavzu: Anorganik kimyo bo’yicha o’quvchilarning bilim va 
ko’nikmalariga qo’yiladigan asosiy talablar (VIII sinf misolida).  
 

---

 
17 
 
Ma’ruza rejasi: 
1. Nazariy o’quv materiallarni o’zlashtirishga bo’lgan talablar. 
2. Faktlarni o’zlashtirishga bo’lgan talablar. 
3. Kimyo tilini o’zlashtirishga bo’lgan talablar.  
4. Kimyoviy eksperimentning bajarilishiga bo’lgan talablar 
5. Hisoblashga  doir masalalarning yechilishga bo’lgan talablari. 
O’rganiladigan  asosiy  tushunchalar:  Nazariy  o’quv  materiallarni 
o’zlashtirishga  bo’lgan  talablar,  faktlarni  o’zlashtirishga  bo’lgan  talablar, 
kimyo  tilini  o’zlashtirishga  bo’lgan  talablar,  kimyoviy  eksperimentning 
bajarilishiga  bo’lgan  talablar,  hisoblashga    doir  masalalarning  yechilishga 
bo’lgan talablari. 
Kimyoning  to’liq  kursi  shunday  asosda  tuzilganki,  uning  har  bir  bosqichi 
bilimida ta`lim jarayonining nazariy konsepsiyasi o’z aksini kuradi. 
 
Ulardagi bosh vazifa – eng muhim kimyoviy tushunchalar element, modda, 
kimyoviy  reaksiyalar,  kimyoviy  qonunlar,  kimyo  ishlab  chiqarishi  kabi  nazariy 
tayanch  bilimlarni  shakllantirish,  boyitish  va  rivojlantirishdan  iborat.  Shu  bilan 
birga  o’quvchilar  elementar  va  ular  birikmalari  xossalarini  bashorat  qilishga 
o’rgatiladi.  Bashorat  qilish  esa  o’quvchilardagi  nazariy  tayanch  bilimlarni 
faoliyatiga  tadbiq  etish,  qo’llash,  fikr  yuritish  yoki  tafakkur  mahsuli  bo’lib 
hisoblanadi.  Natijada  har  bir  tayanch  bilimlarining    1)  ta`limiy  maqsadi,  2) 
tarbiyaviy  maqsadi,  3)  rivojlantiruvchi  maqsadi  ta`lim  jarayonida  ochib  berish. 
Har  bir  darsning  nazariy  qismi  ta`limiy  maqsadi  shu  darsning  konsepsiyasini 
tashkil etadi.  
Bu nazariyalar konsepsiyasi rivojlanuvchi kimyo ta`limiga asos solishi bilan 
birga  o’quvchilarda  dialiktik  materialistik  qarashlarning  shakllanishi  va 
rivojlanishgia imkoniyat yaratadi. Natijada o’quvchilarda olamning moddiy birligi 
va uni bilish mumkunligiga ishonch tug’diradi.  
 
VIII  sinflarda  anorganik  kimyo  fanining  mazmuni  o’quvchilarda  ilmiy 
dunyoqarashini  shakllantirish  bilan  birga  olingan  bilimlar  amaliy  faoliyatida 
qo’llanish  imkoni  boricha  o’quvchilarning  tefarak-atrof  muhiti,  ishlab  chiqarish 
bilan bog’liq holda bilishini ta`minlash zarur.  
Umumiy  o’rta ta`lim maktablari uchun kimyo fani dasturida (T. O’qituvchi 
1993)  VIII  sinfda  anorganik  kimyo  bo’yicha  o’quvchilarning  bilim  va 
ko’nikmalariga qo’yiladigan asosiy talablar quyidagicha berilgan: