Navoiy viloyati pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti kimyo va ekologiya kafedrasi

Kimyo  ta`limi  standarti  –  umumiy  o’rta  ta`lim  maktablari  uchun 
tuziladigan  kimyo  ta`limi  dasturi  va  o’quv  materiallarining  hajmini 
belgilab beruvchi mezon bo’lib xizmat qiladi.  
Kimyo  ta`limi  standarti  –  kimyo  ta`limida  o’qituvchilarning  davlat  va 
jamiyat  oldidagi  vazifalari,  burchi  va  javobgarligini  qay  darajada  his  qilishlari 
mezoni bo’lib ham hisoblanadi.  
Umumiy  o’rta  ta`lim  maktablarining  kimyo  ta`limi  standarti-kimyo  o’quv 
predmetidan  o’quvchilarga  beriladigan  bilimlar  miqdori,  o’quvchilar 
egallaydigan  bilim,  hosil  qiladigan  amaliy  ko’nikma  va  malakalar  hajmini 
ko’rsatuvchi  me`yor  bo’lib,  umumiy  o’rta  ta`lim  maktablaridagi  kimyo  ta`limi 
negizini  belgilovchi  ko’rsatkichlar  o’quvchilarning  kimyo  ta`limidan 
tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan talablar majmuasidan iborat bo’lgan hujjat 
tariqasida tasdiqlanadi va xizmat qiladi.  
Umumiy  o’rta  ta’lim  o’quvchilar oladigan bilimlarning zarur hajmiga asos 
soladi,  o’quvchilardagi  tashkilotchilik  qobiliyati,  malakalari  va  amaliy 
tajribasini  ruvojlantiradi.  Davlat  ta’lim  standartlarida  kimyo  ta’limi  sohasida 
quyidagicha  standartlar  belgilangan:  Kimyo  ta’limi  sohasiga  o’quv  rejasida  
VII-  IX  sinflar  uchun  204    o’quv  soati  ajratilgan  bo’lib,  ularning  sinflar 
bo’yicha taqsimoti quyidagicha: 
 
Sinflar 
VII 
VIII 
IX 
Jami 
haftalik o’quv 
soati 
2 
2 
2 
6 
Yillik o’quv soati 
68 
68 
68 
204 
 
Kimyo  ta`limi  standartining  tuzilishi  uzluksizlikni  ta`minlash  asosida, 
kimyo  ta`limi  sohasi  mazmuninimg  asosiy  yunalishlari:  «Kimyoviy 
tushunchalar»,  «Modda»,  «Moddaning  tuzilishi  va  xossalari»,  moddalarning 
olinishi,  kimyoviy  til,  eng  muhim  kimyoviy  tushunchalar  va  qonunlar, 

---

 
9 
 
nazariyalar,  kimyoviy  ishlab  chiqarishning  texnologiyasi,  respublikamizda 
kimyo  sanoatining  erishgan  yutuqlari,  organik  moddalarning  ayrim  vakillari, 
polimerlar,  tabiat  va  jamiyatga  kimyoviy  ishlab  chiqarishning  ekologik  ta`siri 
haqidagi  bilimlarni  berishga  va  amaliy  malakalar  hosil  qilishga  qaratiladi.  ( 
«Ma’rifat»  gazetasi.28.08.98.  3-bet)  Bunda,  o’quvchilarning  bilishi,    anglashi, 
amaliy  ishlarni  bajara  oladigan  ko’nikma  va  malakalariga  ega  bo’lishlarini 
ta`minlash va uning sifatini aniqlashga imkon beradi. 
Kimyo ta`limi standarti quyidagi uchta bo’limdan iborat. 
1)  Kimyo ta`limi mazmuni negizini belgilovchi  ko’rsatkichlar. 
2)  Kimyo  ta`limida o’quvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan 
standartning minimal talablari. 
3)  Kimyo  ta`limida  o’quvchilarning  tayyorgarlik  darajasiga  qo’yilgan 
standartning maksimal talablari. 
«Kimyo  ta`limi  mazmuni  negizining  belgilovchi  ko’rsatkichlar»  bo’limi 
o’quvchilarga  kimyodan  beriladigan  bilimlar,  ekologik  ta`lim-tarbiya  va 
o’quvchilarda  hosil  qilinadigan  amaliy  ko’nikma  va  malakalarni  o’zida 
mujassamlashtiradi. 
Ikkinchi  va  uchinchi  bo’limda  esa  o’quvchilarning  tayyorgarlik  darajasiga 
quyilgan talablar yoritiladi.  
O’quvchilarga  maksimal  ball  yoki  baho  qo’yishda  har  ikkala,    ya`ni  
minimal  va  maksimal  tayyorgarlik  darajasiga  bo’lgan  talablar  hisobga  olinishi 
zarur.  Bu  esa,  kimyo  ta`limi  standarti  o’quvchilar  tomonidan  o’zlashtirish 
ko’rsatkichlarni  ifodalashga  kimyo  ta`limi  sifatini  baholashda  o’lchov  mezoni 
bo’lib xizmat qilishiga imkon beradi.