Namangan muxandislik texnologiya instituti

Download 1,17 Mb. bet 20/153 Sana 20.06.2022 Hajmi 1,17 Mb. #682340

Bog'liq
Иктисодий тахлил УМК

Bu sahifa navigatsiya:

• Uzok muddatli aktivlar
• Joriy aktivlar
• SHu jumladan
• Tovar moddiy zaxiralar
• Balans aktivining jami

Mol-mulkning tarkibi	Yil boshiga		Yil oxiriga
O’zgarishi (+,-)
Ming sum	%		Ming sum	%		Ming sum	%	Yil boshiga nisbatan %
1	Uzok muddatli aktivlar	251184	73,7		265548	71,7		14364	-2,0	5,7
2	Joriy aktivlar	89545	26,3		104694	28,3		15149	2,0	16,9
	SHu jumladan:
a	Tovar moddiy zaxiralar	7946	2,3		12216	3,3		4270	1,0	53,7
b	‘ul mabaglari va kimmatli kogozlar	834	0,2		-	-			-0,2	0,0
c	Debitorlar	80765	23,7		92478	25,0		11713	1,3	14,5
	Balans aktivining jami	340729	100		370242	100		29513	0,0	8,7

Ushbu jadvalda “Mustaqillik” fermer xo’jaligining mulki, ham mutlaq, ham nisbiy ko’rsatkichlar asosida hisob-kitob qilingan.

Xo’jalik faoliyati tahlilida nisbiy kattalikning turli shakllari qo’llaniladi: makoniy taqqoslash, rejaviy to’shiriq, reja bajarilishi, dinamika, struktura, koor­dinatsiya, intensivlik, samaradorlik.
Makoniy taqqoslash nisbiy kattaligi ayni bir davr yoki bir vaqt momenti bo’yicha olingan turli obhektlarga tegishli ko’rsatkichlarning darajasini taqqoslash natijasida olinadi.
Rejaviy to’shiriqni taqqoslash nisbiy kattaligi ko’rsatkichning joriy yil rejaviy darajasining o’tgan yil haqiqatdagi yoki 3-5 yil oldingi o’rtachasi darajasiga nisbatini o’zida aks ettiradi.
Reja bajarilishi nisbiy kattaligi — ko’rsatkichning hisobot davrining haqiqatdagi va rejaviy darajasi o’rtasida foizlarda ifodalangan nisbatida ifodalanadi.
Dinamika nisbiy kattaligi qandaydir vaqt oralig’ida ko’rsatkichlarning o’zgarishlarini tavsiflash qo’llaniladi uchun va joriy davr ko’rsatkichlari kattaliklarini uni oldingi davr (oy, kvartal, yil) darajasiga bo’lish yo’li bilan aniqlaydi. Ular o’sish surhati deb aytiladi va odatda foiz yoki koeffitsientlarda ifodalanadi. Dina­mikaning nisbiy kattaliklari bazis va zanjirli bo’lishi mumkin.
Struktura ko’rsatkichi — bu qismning umumdagi ulushi (solishtirma salmog’i) bo’lib, foiz yoki koeffitsientlarda ifodalanadi. Misol uchun, umumiy ekin maydonida donli ekinlar solishtirma salmog’i, korxonaning xodimlari umumiy miqdorida ishchilarning solishtirma salmog’i, korxonaning aktivlari shakllanishida o’z ka’italining solishtirma salmog’i va shu kabilar.
Koordinatsiya nisbiy kattaligi qism va umumiyning o’zaro nisbatini o’zida aks ettiradi, misol uchun asosiy ishlab chiqarish fondlarining aktiv va ‘as­siv qismlari, o’z hamda qarz ka’itali va boshqalar.
Intensivlik nisbiy kattaligi biror hodisaning muhit bilan mutanosiblikda rivojlanishi darajasini ko’rsatadi. Misol uchun, xodimlar va ishchilar tarkibida yuqori malakali ishchilar foizini oshib borishi va shu kabilar.
Samaradorlik nisbiy kattaligi — bu foydalilikni resurslar yoki xarajatlar bilan nisbatini ifodalab beradi. Misol uchun, mahsulot sotishdan olingan foydani ishlab chiqarish xarajatlarining bir birligiga to’g’ri kelishi va hakazo.

Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: