Namangan muxandislik texnologiya instituti

1-jadval
ITda qo’llaniladigan taqqoslash asosiy turlari

Taqqoslash turlari	Taqqoslash maqsadi
1. Ko’rsatkichlarning haqiqatdagi darajasini reja mahlumotlari bilan qiyoslash	Reja bajarish darajasini nazorati va baholash, uni jadallik darajasini, foydalanilmagan ichki xo’jalik rezervlarini aniqlash
2. Ko’rsatkichlarning haqiqatdagi darajasini tasdiqlangan mehyor ­va standartlar bilan qiyoslash	Resurslardan tejamli foydalanish nazorati
3. Ko’rsatkichlarning haqiqatdagi darajasini o’tgan yillar mahlumotlari bilan qiyoslash	Iqtisodiy hodisalar va jarayonlarning rivojlanish tendentsiyalari va surhatlarini belgilash
4. Tahlilga qilinayotgan korxonaning ko’rsatkichlar darajasini sohaning yetakchi korxonalar faoliyati ko’rsatkichlari bilan qiyoslash	Korxonaning raqobatdoshligini baholash va uning faoliyati natijalarini yaxshilash rezervlarini aniqlash
5. Tahlilga tortilgan korxonaning ko’rsatkichlar darajasini sohaning korxonalar faoliyati o’rtacha ko’rsatkichlari bilan qiyoslash	Bozordagi o’sha sohaning boshqa korxonalari o’rtasidagi korxonaning holatini aniqlash va uni raqobatdoshligi va tadbirkorlik risklarini baholash
6. ‘arallel va dina­mik qatorlarni qiyoslash	O’rganilayotgan hodisalar o’rtasida aloqa shakllari mavjudligi va yo’nalishini belgilash
7. Boshqaruv qarorlari turli variantlarini qiyoslash	Qarorning yanada o’timal variantini tanlash
8. Qandaydir omil o’zgarishidan avvalgi va keyingi faoliyat natijalarini qiyoslash	Faoliyat natijalari tahsirchanligiga o’rganilayotgan omillar o’zgarishi darajasini baholash
9. Tadqiq etilayotgan davrda turli ko’rsatkichlarning o’sish surhatlarini qiyoslash	Tahlil qilinayotgan korxona sharoitida iqtisodiy qonunlar namoyon bo’lishi xarakterini o’rganish
10. Turli davrda bir ko’rsatkichning o’sish surhatini qiyoslash	Bir soat, smena, ish kuni, yil davomida resurslardan foydalanish to’liqligiga ularning tahsirchanligini baholash

Avval qayd qilinganidek, IT ning vazifalaridan biri tizimli nazorat va qo’yilgan maqsadlarga erishish bo’yicha korxonalar faoliyatini har tomonlama baholash hisoblanadi. Bunda haqiqatdagi mahlumotlarni rejadagi bilan taqqoslash zarurligiga shartlangan. Bunday taqqoslash oy, chorak yoki yil rejasini bajarish darajasini aniqlashga, mo’ljal ‘arametrlardan og’ishni aniqlash, yechimini talab qiluvchi muammolarni aniqlashga imkon beradi.