Bozor risklarini baholash Reja: 1.Bozor risklarining turlari va mohiyati. 2.Bozorlarda faoliyat yuritish bilan bog’liq risklarni hisobga olish va baholashning ahamiyati. 3. Bozor risklarini tahlil qilish va baholash.
Bozor riski o’z tarkibiga valyuta, foiz, moliya bozori va tovar narxi risklarini o’z ichiga olib, ularning bozor bahosidagi o'zgarishlar natijasi hisoblanadi.
Bozor riski o’z tarkibiga valyuta, foiz, moliya bozori va tovar narxi risklarini o’z ichiga olib, ularning bozor bahosidagi o'zgarishlar natijasi hisoblanadi.
Iqtisodiy va siyosiy risk – bunday risklarga biror – bir korporatsiyaning aktivlariga investitsiya qilayotganida, o’sha korparatsiya qaysidir davlatning yuridik hududiga kiradigan va huquqlariga bo’ysinadigan bo’lishi mumkin. Shu bilan birga ikkita mamlakat o’rtasida qandaydir ko’zda tutilmagan kelishmovchiliklar bo’lishi mumkin.
.
Qonun hujjatlarining o’zgarishi risk bilan bog’liqdir. Bu holat soliqqa tortish bilan bevosita bog’liq, chunki investitsiyadan olinadigan daromad, albatta, soliqqa tortiladi, Qandaydir korxona ma’lum bir mahsuot ishlab chiqaradigan bo’lsa, soliq stavkalari mahsulot tannarxiga ta’sir qiladi.
Valyutaviy risklarda asosan biror bir davlatda turib chet el valyutasiga nisbatan narxlarning o’zgarishidagi bo’ladigan zararlar tushuniladi.
Foiz risk. Bunday risklar fond bozorda kreditning foizi stavkasi tushib ketishi natijasida vujudga keladi. Bankdagi depozitlarning foiz stavkalari ko’tarilsa, fond bozoridagi aksiyalar bahosi tushib ketadi. Agarda bankdagi depazit xizmatlari birdaniga katta darajaga oshib ketsa, fond bozoridagi aksiyalarning narxi juda tez narxi tushib ketishi mumkin, buning natijasida qimmatli qog’ozlarni chiqargan kompaniya imtiyozli aksiyalari egasi qaytarib sotib olishi uchun olib kelishlari mumkin (agarda shartnomada ko’zda tutilgan bo’lsa) qaytarib olishi mumkin.
Bozor riskini aniqlash quyidagicha bosqichma-bosqich amalga oshiriladi:
qarorlar daraxtini barpo etilishi usuli; - Monte-Karlo usuli. (Mustaqil topshiriq)
Ekspert baholash usuli.
Bu usul riskni tahlil qiluvchi iqtisodchi (ekspert)ning malaka darajasiga asoslanadi. Bank riski aniqlanganida bankning o’zidagi va bo’lish ehtimoli bo’lgan yo’qotishlar va ularning davr oralig’ini aniqlab olishlari lozim. Bu oraliqni aniqlash ham risk darajasini kamaytirishga yordam beradi.
Zararsizlik nuqtasi (sezgirlik) tahlili.
Zararsizlik nuqtasi (sezgirlik) tahlili.
Zararsizlik miqdori – firma foyda olishni boshlashidan oldin sotishi lozim bo’lgan mahsulot miqdori.
Ishlab chiqarish jarayonidagi ayrim o’ziga xos o’zgarmas xarajat namunalari quyidagilar: