Namangan muhandislik qurilish instituti «qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish»


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati



Download 2,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/73
Sana03.10.2022
Hajmi2,75 Mb.
#851112
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   73
Bog'liq
Namangan muhandislik qurilish instituti «qurilish materiallari,

 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 
 


59 
1. Maxmudova N.A., Yunusov J.Ya. Uchebnoe posobie. Teplotexnika i 
teplotexnicheskie oborudovanie. TASI. Tashkent 2005.
2. 
Peregudov V. V.
 «Teplotexnika i teplotexnicheskoe oborudovanie» M.:
Stroyizdat

1990.
3. Maxmudova N. A. Issiklik texnikasi va issiklik texnikasi uskunalari. Ukuv 
kullanma TAKI. Toshkent 2012. 
11-ma’ruzalar: Kuydirishning nazariy asoslari. TSement klinkerining kuydirish 
jarayoni 
 
 
1. Kuydirishning nazariy asoslari. 
2. TSement olish uchun xom ashyolar tarkibi. 
 
Tayanch so’zlar: Kuydirish, TSement, Xom ashyo, Alit, Belit, Selit. 
Portlandtsement bu klinkerni mayda kilib tuyib olingan maxsulotdir. Klinker xom 
ashyo aralashmasini (75% SaSO
3
– oxaktosh va 25% gil tuprok) pishgunicha kizdirib
tarkibida kalьtsiy silikat (70…80%), alyuminat va alyumoferrit fazalari (20…30%) xosil 
bulgandagi donador maxsulotdir. Maydalab tuyish vaktida klinkerga 3…5% mikdorida 
gips kushiladi. 
TSementga suv kushib aralashtirilgan vaktda tarkibidagi gips suvda eriydi. TSementni 
suv bilan uzaro birikish jarayonida (gidratatsiya vaktida) gips uch kalьtsiyli alyuminat 
bilan boglanib 3CaO 

Al
2
O
3

3CaSO


31N
2
O
– gidrosulьfoalyuminat kalьtsiy deb 
ataladigan yukori sulьfatli kurinishga ega bulgan, tabiy etringitga uxshash mineralga 
aylanadi. Gidrosulьfoalyuminatni xosil bulishi tsementni kotishini 3-5 soatga 
sekinlashtirishga imkon beradi. 
Xom ashyo. Portlandtsement olish uchun tarkibida kalьtsiy karbonat va alyumosilikati 
kup bulgan xom ashyo ishlatiladi. Bularga oxaktosh yoki bur va giltuprok jinslari va 
tarkibida karbonat va alyumosilikati kup bulgan oxakli mergellar kiradi. 
Uzbekistondagi tsement zavodlarida xom ashyo sifatida asosan oxaktosh va giltuprok 
ishlatiladi. 
Klinkerning kimyoviy tarkibi, massa buyicha % xisobida kuyidagichadir:
SiO
2
– 20…24; Al
2
O

– 4…7; Fe
2
O
4
– 2…6; CaO – 62…68.
Ularni umumiy mikdori 95 – 97% bulishi kerak. 
Ilgari aytilganida gidravlik boglovchi moddalar xam xavoda, xam suvda kotish 
xususiyatiga egadir. Bularga portlandtsement va uning turlari, xamda gidravlik oxak 
kiradi. Bulardan tashkari shlaklar kullar, tabiiy tog jins va moddalari asosida olingan bir 
kancha gidravlik boglovchi moddalar xam kiradi. 
Bu boglovchi moddalar tarkibida kalьtsiy silikat, kalьtsiy alyuminat va kalьtsiy 
ferritlarni borligi, ularga gidravlik xossalarini beradi. 
Portlandtsement ishlab chikarish. 
Portlandtsement ishlab chikarish texnologiyasi asosan xom ashyo tayyorlash, uni 
kuydirib pishirish (klinker olish) va tuyib kukun shakliga keltirishdan iborat. 
Portlandtsement ishlab chikarishni ikki xil usuli mavjud – xul va kuruk. Xul usulda xom 
ashyolar maydalangandan sung, ularni tegirmonlarda suv bilan birga tuyiladi. Bunda 


60 
tarkibida 35…45% suv bulgan okuvchan massa – shlam xosil buladi. Kuruk usulda xom 
ashyo kuritilib, sung tuyiladi. 
Portlandtsementni xul usul buyicha ishlab chikarayotganda asosiy texnologik 
operatsiyalarni kay tartibda bajarish sxemasi kuyidagicha buladi: 
Kuruk usulda pishirish uchun xul usulga karaganda yokilgan 30…40% kam sarflanadi. 
TSement ishlab chikarishda, ma’lumki tsement narxini 28-30% yokilgan narxi tashkil 
kiladi. Bundash tashkari, kuruk usulda tsement ishlab chikarishda kuvvati 6000…10000 
t/sutkaga teng bulgan pechlar kurish imkoni bor. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 
1. Maxmudova N.A., Yunusov J.Ya. Uchebnoe posobie. Teplotexnika i 
teplotexnicheskie oborudovanie. TASI. Tashkent 2005.
2. 
Peregudov V. V.
 «Teplotexnika i teplotexnicheskoe oborudovanie» M.:
Stroyizdat

1990.
3. Maxmudova N. A. Issiklik texnikasi va issiklik texnikasi uskunalari. Ukuv 
kullanma TAKI. Toshkent 2012. 

Download 2,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish