Naftion kislota (natriyli tuzi)

Savollar va topshiriqlar

1. 
   Sovundan yog’ kislotasi olish reaksiyasi tenglamasini yozing.
   
2. 
   Nima uchun sovun qattiq suvda yaxshi ko’pirmaydi?
   
3. 
   Sovun bilan kalsiy va magniy tuzlarining reaksiya tenglamalarini yozing.
   

18-laboratoriya ishi. Atsetanilid sintezi

Kerakli asboblar: 100 ml sig’imli konussimon kolba, havo sovutgichi, suv hammomi, Byuxner varonkasi
Kerakli reaktivlar: 4,5 ml yangi haydalgan anilin, 6 ml sirka angidrid.
100 ml sig’imli konussimon kolbaga 4,5 ml anilin va 20 ml suv quyiladi. Hosil qilingan emulsiyaga 6 ml sirka angidrid qo’shiladi. Kolbaga probkali havo sovutgich kirgiziladi va suv hammomida qizdiriladi (suvning temperaturasi 70-80 ⁰C), vaqti-vaqti bilan aralashma yaxshilab chayqatib turiladi.
Kolbadagi modda eritmaga o’tgach (taxminan 10 daqiqadan keyin), kolba oldin havoda, so’ngra muz va suv aralashmasi solingan hammomida sovutiladi. Hosil bo’lgan cho’kma – atsetanilid Byuxner varonkasida filtrlanadi va ozroq muzli suv bilan yuviladi va quritiladi. Atsetanilidni suvdan qayta kristallab olish mumkin, uning miqdori 5,5 ga teng. Suyuqlanish temperaturasi aniqlanadi (114⁰C).
Atsetanilid (N-fenilatsetamid, antifebrin, N–atsetilanilin, sirka kislotaning fenilamidi) - rangsiz, hidsiz, kristall modda. Suvda rombik bargchalar ko’rinishida kiristallanadi. Efirda, xloroformda, metanolda yaxshi eriydi. Molekulyar massasi 135, suyuqlanish temperaturasi 114⁰C, qaynash temperaturasi 305 ⁰C, zichligi 1,0261 g/sm³.
Savollar va topshiriqlar

1. 
   Anilinga bromli suvning ta’siri reaksiya tenglamasini yozing.
   
2. 
   Anilin gidroxlorid eritmasini xlorli ohak va kaliy bixromat bilan rangli reaksiyalari anilinning qanday xossasiga asoslangan?
   
3. 
   Anilin gidroxloridning hosil bo’lish reaksiyasi tenglamasini yozing.
   
4. 
   Aromatik aminlarning fizik-kimyoviy xossalarini bayon qiling.