Naftion kislota (natriyli tuzi)

Savollar va topshiriqlar

1. 
   Dibutil efir sintezida sulfat kislota qanday vazifani bajaradi.
   
2. 
   Oddiy efirlar olish usullarini tenglamalarini yozib bering.
   
3. 
   Dibutil efir reaksion aralashmadan qanday haydash usulida tozalanadi.
   
4. 
   Dibutil efirning mavjud bo’lgan barcha izomerlarini yozing va nomlang.
   

14-laboratoriya ishi. Sirkа aldegid sintеzi
Birlamchi spirtlar oson oksidlanib aldegidga aylanadi. Bunda xrom +6 ioni qaytarilib, xrom +3 ioniga o’tadi. Natijada eritma zarg’aldoq-sariq rangdan zangori rangga o’tadi va cho’kma hosil bo’ladi:
Kerakli asboblar: shtativ, probirkalar, gaz chiqarish nayi o’rnatilgan tiqinch.
Kerakli reaktivlar: etil spirit, kaliy bixromat kristallari, sulfat kislotaning 2 n li eritmasi, yodning kaliy yoddagi eritmasi, natriy gidroksidning 10% li eritmasi.
Reaksion probirkaga 0,5 g kaliy bixromat tuzidan solib, ustiga 2 ml sulfat kislotasining 2 n eritmasidan va 2 ml etil spirtidan qo’shamiz. Probirka og’zini gaz chiqarish nayi o’rnatilgan tiqinch bilan berkitib, shtativga qiya o’rnatamiz va gaz chiqarish nayining uchini shtativdagi yodning kaliy yodiddagi eritmasidan 0,5 ml solib, ishqorning eritmasidan tomchilatib qo’shib rangsizlantirilgan eritmali probirka tubigacha tushiramiz. Reaksion probirkadagi aralashmani ehtiyotlik bilan qizdiramiz. Hosil bo’layotgan sirka aldegidi nay orqali ikkinchi probirkadagi eritmaga o’tadi va reaksiyaga kirishib sarg’ish rangli cho’kma-yodoform hosil qiladi. Agarda nay uchida ajralayotgan gaz ehtiyotlik bilan hidlab ko’rilsa sirka aldegidining hidi seziladi.
Sirka aldegidi 21° da qaynaydi, shu sababli u uy temperaturasida kuchli bug’lanib gaz holatiga o’tadi va reaksiya sharoitida haydalib ikkinchi probirkadagi yod ta’sirida triyodsirka aldegidiga aylanadi va ishqor ta’sirida yodoform hosil qiladi. U suvda yomon erigani uchun cho’kmaga tushadi: