Amperometrik analiz. Kaliy bixromat miqdorini aniqlash

---

Amperometrik analiz. Kaliy bixromat miqdorini aniqlash 
(QO’RG’OShIN IONINI ANIQLASh) 
 
Aniqlash qo’rg’oshinni kaliy dixromat bilan titrlashga asoslangan:
2Pb
2+ 
+ K
2
Cr
2
O
7 
+ H
2
O
→
2PbCrO
4

+ 2H
+ 
+ 2K
+
Titrlashni asetatli bufer (1 M natriy asetatning 40 ml muzlatilgan sirka kislota 
tutgan 1 l eritmasi, rN=4,2) ishtirokida o’tkazganda aniq natijalar olinadi. Bu 
sharoitda dixromat potensialning nol bo’lgan qiymatida qaytariladi. Titrlashni 
aylanuvchan platina elektrodidan (taqqoslash elektrodi - to’yingan kalomel) 
foydalangan holda o’tkazganda, qo’rg’oshin qaytarilmaydi, titrlash titrantning 
qaytarilish tokida o’tkaziladi. Titrlashni qo’rg’oshinning oksidlanish tokida (+1,3 
V) ham asetatli bufer ishtirokida o’tkazish mumkin, bunda qo’rg’oshin PbO
2
gacha 
oksidlanadi.
Zaruriy asbob va reaktivlar
:
1. Amperometrik titrator; 
2. Aylanadigan platina elektrodi va stasionar to’yingan kalomel elektrod 
o’rnatilgan elektr motorli qurilma; 
3. O’lchov kolbasi, 100 ml; 
4. Darajalangan o’lchov pipetkasi, 2, 5 yoki 10 ml; 
5. Mikrobyuretka, 10, 25 ml; 
6. Tarkibida 1 M natriy asetat va 40 ml muzlatilgan sirka kislota bo’lgan 1 l 
eritma; 
7. Kaliy dixromat, 0,05 M;
8. Etanol; 
7. Tekshiriladigan qo’rg’oshinning eritmasi.
Ishni bajarish tartibi. 
Qo’rg’oshin nitrat yoki asetat eritmasidan hajmi 100 ml 
bo’lgan kolbaga tegishli miqdorda solinadi va kolbaning belgisigacha asetatli bufer 
aralashma bilan suyultiriladi. Hosil qilingan eritmaning alikvot qismi titrlash 
stakaniga solinadi, platina elektrodi tushiriladi va u taqqoslash elektrodi bilan tuz 
ko’prigi yordamida tutashtiriladi. Mikrobyuretkadagi 0,05 M kaliy dixromat 
eritmasidan har gal 0,2 ml qo’shib, aylanuvchan platina elektrodining potensiali 
Ye=0 V bo’lganda titrlanadi. Galvanometrning ko’rsatishi titrantning har bir 
ulushini qo’shgandan 30-50 sek keyin laboratoriya jurnaliga yoziladi. So’ngra 
titrlash egri chizig’i tuziladi va undan titrantning ekvivalentlik nuqtasiga to’g’ri 
keladigan hajmi topiladi.
Analiz natijalarini hisoblash 
a
k
Pb
O
Cr
K
O
Cr
K
V
V
Э
V
N
x
1000
2
7
2
2
7
2
2
+
=
(1.6) 
formula yordamida amalga oshiriladi.
bu yerda 
7
2
2
O
Cr
K
N
- kaliy bixromatning normalligi; 
7
2
2
O
Cr
K
V
- kaliy bixromatning titrlashga sarflangan hajmi, ml; 
+
2
Pb
Э
- tekshiriladigan qo`rg`oshinning ekvivalenti molyar massasi; 
k
V
- tekshiriladigan eritmaning umumiy hajmi, ml; 

---

a
V
- tekshiriladigan eritma alikvot qismining hajmi, ml. 
Olingan natijalar jadvalga kiritiladi. 
№ 
Titrant hajmi 
A., mA 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
O’z-o’zini tekshirish uchun savollar 
1. 10 ml qo`rgoshin ioni eritmasini E=1.0 B d Na
2
SO
4
ning standar eritmasi bilan 
titrlashda quyidagi natijalar olindi: 
V(Na
2
SO
4
),
ml 
I variant 
II variant 
III variant 
T(Na
2
SO
4
/Pb)=0.00
640 g/l 
C(1/2 
Na
2
SO
4
)=0.06
178 mol/l 
T(Na
2
SO
4
)=0.004
387 g/ml 
I
d
/mkA 
I
d
/mkA 
I
d
/mkA 
0 
0.5 
1.0 
1.5 
2.0 
2.5 
215 
163 
113 
60 
40 
39 
151 
106 
57 
31 
31 
30 
105 
72 
40 
30 
30 
29 
Titrlash egrisini tuzib, eritmadagi Pbning konsentratsiyasini xisoblang, 
g/ml.(Javob:I.108.8 mg/l;II.832 mg/l;III.736 mg/l) 
2.Agar 20.0 ml nikel tuzi eritmasini E=-1.76 B da nikel bo`yicha titri 0.00203 
bo`lgan dimetilglikosim (DMGO) ning spirtdagi eritmasi amperometrik titrlash 
bo`lsa eritmadagi nikelning konsentratsiyasini (mg/l) quyidagi natijalar asosida 
aniqlang: 
V(DMGO),
ml 
0 
0.
5 
1.
0 
1.
5 
2.
0 
2.
5 
3.
0 
3.
5 
4.
0 
I
d
,mkA 
24
0 
19
0 
14
0 
93 
4 
76 
11
0 
14
5 
18
0 
(Javob:203 mg/l)