Nafas shodmonov o‘zbek mumtoz adabiyoti tarixi

Mehnat qo‘shiqlari. 
Mehnat qo‘shiqlarida xalqning chorvachilik, 
dehqonchilik, bog‘dorchilik va ovchilik kabilar bilan bog‘liq turmush tarzi aks 
etadi. Shuningdek, bolalarni mehnatni sevish va uning mashaqqatlariga 
ko‘niktirish asosiy masala hisoblanadi. 
Chag‘ri berib qushlatu,
Tayg‘an izib tishlatu,
Tilki, to‘ng‘iz tashlatu
Ardam bila uklalim
. 

---

106 
Mazmuni; (Yigitlarga) chag‘ri (ov qushi) berib qush ovlaylik, Ov itini 
(qushlarning) izidan solib tishlataylik. Tulki, to‘ng‘iz(lar)ni tosh bilan uraylik, 
Yutuqlarimiz bilan maqtanaylik. 
Kecha turub yurir erdim,
Qara-qizil bo‘ri ko‘rdum,
Qatig‘ yoni qura ko‘rdum,
Qaya ko‘rub baqu ag‘di. 
 
Uzu borib o‘kush evdim,
Talim yurub kuchi gavdim,
Atim birla tagu avdim, 
Mani ko‘rib esi ag‘di. 
 
Itim tutib quzi chaldi, 
Aning tusin qira yuldi,
Bashin alib quzi saldi,
Bug‘az olib tugal bug‘di.
Mazmuni: Kechasi turib (kezib) yurardim, Qora-qizil bo‘ri kurdim, Baquvvat 
yoyni (otishga) hozirladim, (U) qo‘qib qoyaning orqasiga yashirindi. 
Shoshilinch (bo‘rining) ketidan tushdim, Ko‘p quvlab borib, kuchidan 
toliqtirdim, Otim bilan tevaragida aylanib turdim, Meni ko‘rib esi og‘di. 
Itim tutib olib, yotqizdi, Uning junini yuldi (terisini shilib oldi), Boshidan 
tishlab, quyiga sudradi, Bo‘g‘zidan tishlab butunlay bug‘di (o‘ldirdi). 
Yigitlarig ishlatu,
Yig‘ach yamish irg‘atu,
Qulan, kayik avlatu,
Baeram qilib avnalim.

---

107 
Mazmuni: Yigitlarni ishlataylik, Daraxt(lar)dan meva(lar)ni qoqtiraylik, 
Qulon, kiyik ovlataylik, (So‘ng) bayram qilib ovunaylik,