■
k o ’rinishida ta ’riflangan belgilangan jarayonni tayyorlash va m a q s a d li fa o liy a tn i
am alga oshirish tushuniladi. O 'zb ek isto n R espublikasi 24.12.1998 y il d a g i № 7 1 9 -1
sonli «Investitsiya faoliyati to 'g ’risidagi» Q onunining 2 -m oddasida q u y id a g ic h a
t a 'r if berilgan:
In v es tits iy a lo y ih a si (lo y ih a )
- iqtisodiy, ijtim oiy va boshqa m a n f a a t k o 'r is h
m aqsadida investitsiyalar kiritgan holda oldindan belgilangan m u d d at m o b a y n id a
am alga oshiriladigan o 'z a ro b o g ’liq tadbirlar va ishlar k o m p lek sid ir.14
Investitsiya loyihasi - o 'z a ro b o g ’liq tadbirlam i am alga o sh irish u c h u n z a ru r
b o 'lg a n tashkiliy-huquqiy va m oliya-hisoblash hujjatlari tizim i.
Investitsiya loyihasi (investm en project) - bu loyiha g ’o y a s in in g iz o h i va
reklam asi, investorlarga b o 'lg a n tijorat taklifi va uning sam arad o rlig in i b a h o la s h ,
loyihani am alga oshirish b o 'y ic h a y o 'riq n o m a va investitsiya o b 'e k ti n in g b iz n e s
rejasi. U loyiha m aqsadiga erishish uchun uning qatnashchilari am alg a o s h ir a d ig a n
tadbirlar m ajm uidir.
H ozirgi vaqtda «O 'zb ek n eftg az» M X K tizim ida tabiiy
gazni q a y ta ishlash
y o 'n alish id a quyidagi korxonalar faoliyat yuritadi: M uborak G Q Z, S H o 'r t a n g az-
kim yo m ajm uasi va « S h o 'rtan n eftg az» U SH K .
« S ho'rtanneftgaz» U S H K propan-butan aralashm asini olishga m o 'lja lla n g a n
beshta qurilm alarining suyultirilgan gaz b o 'y ic h a bir yillik um um iy q u v v a ti y ilig a
250,0 m ing tonna, kondensat b o ’yicha - qariyb 100 m ing to n n a, o ltin g u g u rt
b o 'y ic h a - 5 m ing tonnagacha b o 'lg a n m iq d o m i tashkil qiladi va bu o ltin g u g u rt
tozalovchi am inli qurilm asi bilan oksidlangan gazning
butun hajm ini q a y ta ishlab,
oltingugurtga aylantirishni ta ’m inlaydi.
E kologiya jih atd an toza neft m ahsulotlarini ishlab ch iq arish h a jm la rin i
oshirish m aqsadida O 'zb ek isto n R espublikasida S h o 'rtan G K M da to z a la n g a n
m etan asosida ishlab chiqariladigan sintetik suyuq y o n ilg 'in i is h la b c h iq a rish
korxonasini
yaratish
loyihasi
am alga
oshirilm oqda.
U sh b u
te x n o lo g iy a
m am lakatning y o n ilg 'ig a b o 'lg a n tobora ortib borayotgan ehtiyojlarini t a ’m in lash
im koniyatlarini kengaytirish va havoga chiqarilayotgan zararli m o d d a la m in g a tro f-
m uhitga b o 'lg an salbiy ta ’sirini sezilarli kam aytirishga im kon beradi, c h u n k i G T L
texnologiyasidan foydalanib ishlab chiqariladigan m ahsulot
ta rk ib id a aro m a tik
uglevodorodlar, oltingugurt va azot m avjud em as va u Y evro-4 ta la b la rig a ja v o b
beradi.
O 'zb ek isto n R espublikasi P rezidentining 2015 yil 4 m artdagi P F -4 7 0 7 -so n li
Farm oniga m uvofiq 2015-2019 yillarda ishlab chiqarishni tark ib iy is lo h qilish,
m odem izasiyalash va diversifikasiyalashni ta ’m inlash borasidagi c h o ra -ta d b irla r
dasturiga uglevodorod xom ashyosini yanada chuqur qayta ish lash g a q ara tilg a n
yirik loyihalar kiritilgan, shu jum ladan: U styurt G K M da ishlab c h iq a rilish i
•
14 lex .u z - O ’zb e k isto n R e sp u b lik a si q o n u n h u jja tla ri m a ’lu m o tlari m illiy
bazasi
159
rejalashtirilgan pirolizli distillyatdan arom atik uglevodorodlam i (benzol, toluol,
ksilol) ishlab chiqarishni tashkillashtirish. L oyihani 2016-2020 y illar davom ida
am alga oshirish ko'zlangan.
«U glevodorodlar pirolizi b o 'y ic h a yangi zavod qurish» (“U z-K or G az
K em ikal” Q K pirolizli distillyati); «M uborak G Q Z» U SH K da oltingugurt olish
q urilm asining ishdan chiqayotgan quvvatlarini qoplash» va boshqalar; «T abiiy
gazdan olefinlam i ishlab chiqarishni tashkil qilish va p olim erlam i (polietilen,
polipropilen, polistirol, kauchuk, spandeks va sh .o '.) olish; tabiiy gazni m etanolga
qayta ishlash asosida polietilen, polipropilen, etilcnglikollar, etilenoksidlar va
etilcnpropilenli kauchukni ishlab chiqarishni va m oddiy texnik ta ’m inot (M T O )
jarayoni b o 'y ic h a m etanoldan olefinlam i (etilen va propilen) ishlab chiqarishni
tashkil
qilish.
L oyihani
2015-2019
yillar
davom ida
am alga
oshirish
rejalashtirilgan.
R espublikaning y o n ilg ’i-energetika balansiga m uqobil xom ashyoni ja lb
qilish m aqsadida neftga b o 'lg a n ehtiyojni um um iy qiym ati 600 mln. dollarga teng
«Suruntau konining (N avoiy viloyati) xom ashyo negizida yonuvchi slaneslam i
neft m ahsulotlariga kom pleks qayta ishlash korxonasini tashkil qilish» loyihasi
doirasida yonuvchi slaneslam i qayta ishlash m ahsulotlariga alm ashtirish m asalasi
k o 'rib chiqilm oqda. L oyihaning am alga oshirilishi yiliga 8 mln. tonnagacha
yonuvchi slaneslam i qayta ishlash va 80 m ing tonna slanesli neft, m oylar, benzin,
232 m ing tonna dizel va turbina y o n ilg 'ilari ham da 157 m ing tonna o g 'ir
y o n ilg 'ila m in g boshqa turlarini ishlab chiqarishga im kon yaratadi. Loyihani 2015-
2020 yillar davom ida am alga oshirish rejalashtirilgan.
Shuningdek «Suyultirilgan tabiiy gaz ishlab chiqarishni tashkil qilish (L N G )»
loyihasini am alga oshirish rejalashtirilm oqda. Q iym ati 212,5 mln. dollarga teng
ushbu loyihaning am alga oshirilishi yiliga 350 m ing tonnagacha suyultirilgan
tabiiy gaz ishlab chiqarishga im kon beradi. Loyihani 2015-2018 yillar davom ida
am alga oshirish rejalashtirilgan.
2015-2019 yillarda ishlab chiqarishni
tarkibiy isloh qilish, m odem izasiyalash
va diversifikasiyalashni ta ’m inlash borasidagi chora-tadbirlarga oid qabul qilingan
dasturga m uvofiq um um iy qiym ati 18,65 m lrd. dollam i tashkil qiladigan jam i 54 ta
investision loyihalam i am alga oshirish k o 'z d a tutilgan, shu ju m lad an dastum ing
m anzilli qism iga um um iy qiym ati 7 105,0 m ln. dollarlik 39 ta loyiha kiritilgan,
shundan 5109,0 mln. dollam i to 'g 'r id a n - to 'g 'r i xorijiy investisiya va kreditlar
tashkil qiladi.
Istalgan investitsiya loyihasining asosiy m aqsadi foydani
m aksim allashtirish
hisoblanadi.
Investitsion loyihalam ing tasniflash belgilariga quyidagilar kiradi:
> loyiha m aqsadi
160
> loyiha к о 'lami
> loyihaning hayot davri
> loyihani am alga oshirish sohasi
Do'stlaringiz bilan baham: