N. N. Rasulova z. Q. Jumayeva

(NPV, -N P V 2) 
-
1
bu erda, N P V | - dj diskont m e'y o ri stavkasidagi so f jo riy qiym atning ijobiy 
miqdori; N P V
2
- d2 
diskont m e'y o ri stavkasidagi so f jo riy qiym atning salbiy 
miqdori.
Foydaning ichki m e'yorini aniqlashda d] va d2 k o 'rsatk ich lar m iqdori asosiy 
o'rinni egallaydi. U lam ing ta'siri natijasida so f jo riy qiym atning o'zgarishini va 
buning oqibatida esa foydaning ichki m e'yori ham o'zgarishini kuzatish m um kin. 
SHunga ko'ra:
- d| - bu N PV ning ijobiy qiym atinini m inim alushtiruvchi foiz stavkasi;
163

---

PI =
//„
(3)
d
2
- bu 
N PV ning salbiy qiym atini m aksim allashtiruvchi foiz stavkasi 
hisoblanadi.
I n v e s tits iy a n in g r e n ta b e llik in d ck si 
(Profitability Index - PI). U shbu 
k o 'rsatk ich investitsiya loyihasining sam aradorligini k o'rsatadi. Agar:
> PI > 1, loyihani qabul qilish kerak;
> PI < 1, loyihadan voz kechish kerak;
> PI = 1, loyiha foyda ham , zarar ham keltirm aydi.
, 
CF,
t ( l + d)'
b u e r d a
I0 
-
b o s h l a n g ’ich i n v e s tits iy a la r , 
SF-t
d a v r d a o lin g a n p u l tu s h u m la r i. 
I n v e s t i t s i y a r e n t a b c l l i g i k o 'r s a t k i c h i f i r m a ( y o k i i n v e s t o r ) m a b la g ’lari 1 
s o 'm h iso b id a q a n d a y h o lla rd a o 's is h in i a n iq la sh im k o n in i beradi.
Investitsiyaning qoplanish m uddati 
(P a y b a c k
P e rio d
- 
P P ). 
U sh b u
k o 'r s a tk ic h n in g 2 ta k o ’rin is h i bor:
^ a) o d d iy q o p la n ish m u d d a ti - b u n d a k iritilg a n b o s h la n g ’ich k a p ita ln in g q o p la n ish
m u d d a ti k o 'z d a tu tilad i. U sh b u u slu b y u q o ri ta v a k k a lc h ilik k a e g a b o 'lg a n so h a la rd a k e n g
tarq a lg a n b o 'lib , lik v id lik n in g o 's is h id a n m a n fa a td o r b o 'lg a n in v e stitsiy a k irita y o tg a n
k o rx o n a la r to m o n id a n q o 'Ila n ila d i.
> b) d isk o n tla n g a n q o p la n ish m u d d a ti - b u n d a k iritilg a n b o s h la n g ’ich k a p ita l 
in v e s to r u c h u n m aq b u l fo y d a n o rm a sin i h iso b g a o lg a n h o ld a q o p la n ish m u d d a ti k o 'z d a
tu tila d i. B u n d a v a q t o r a lig ’ida p u l q iy m a tin in g tu rlic h a b o 'lis h i h iso b g a o lin a d i. U sh b u
u slu b lo y ih a n in g ta v a k k a lc h ilik d a ra ja sin i a n iq la s h d a k o 'm a k la s h a d i: q o p la n ish m u d d ati 
q a n c h a q isq a b o 'ls a , lo y ih a b o 'y ic h a ta v a k k a lc h ilik sh u n c h a p a s t b o 'la d i.
Uni hisoblash form ulasi quyidagichadir: