N. B. Dilmurodov

 
Orqa oyoq muskullari 
Darsning maqsadi:
orqa oyoq bo‘g‘imlariga ta’sir etuvchi muskullarning 
boshlanish va tugash joyini, bajaradigan funksiyasi, hayvonlardagi tafovutlarini 
o‘rganish. 
Ko‘rgazmali materiallar: o
rqa oyoq muskullarining rasmlari, sxemalari, 
quruq va ho‘l preparatlari . 
Orqa oyoqlarning fassiya va muskullari 
Orqa oyoq fassiyalari 
Yuza fassiyasi – fascia superficialis
teri ostida joylashgan bo‘lib, tos 
muskullarini va orqa oyoq muskullarini qoplab turadi. 
Chuqur fassiyasi – fascia profunda
bir necha maxsus nomlar bilan 
yuritiladi: sag‘ri fassiyasi
 –
fascia glutaea
sag‘ri muskullarini qoplab turadi; sonning 
keng fassiyasi
–
fascia lata
sonning hamma muskullarini hamda tizza muskullarini 
qoplaydi va boldir fassiyasiga aylanadi; boldir fassiyasi 
–
fascia cruris
boldirda juda 
yaxshi ko‘ringan bo‘ladi va tovonga tarqaladi. 
Tos – son bo‘g‘imi muskullari 
Bu muskullar o‘zlarining bajaradigan vazifalariga qarab yozuvchi, bukuvchi, 
yaqinlashtiruvchi, tashqi tomonga buruvchi muskullarga bo‘linadi. 
Sag‘ri atrofi yozuvchi muskullari: 
Sag‘rining yuza muskuli – m. qlutaeus superficialis
qoramollarda 
bo‘lmaydi; uning ichki qismi ikki boshli muskulga qo‘shilib ketgan, yon qismi esa 
sonning keng fassiyasini taranglovchi muskulga qo‘shilgan. Vazifasi: tos – son 
bo‘g‘imini yozadi. 
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari. 
Cho‘chqada ham xuddi 
qoramollardagidek qo‘shilib ketgan bo‘ladi. Otda – sag‘ri fassiyasidan, maklok va 
dumg‘aza suyagidan boshlanib, o‘zining qalin qorinchasi bilan sag‘ri muskulini 
qoplaydi va 3-do‘mboqda payga aylanib tugaydi. Itda – dumg‘aza suyagi va 
birinchi dum umurtqalaridan boshlanib, katta do‘mboqning payida tugaydi. Yon 
qismi sonning keng fassiyasini taranglovchi muskulga qo‘shilishadi. 

---