N. B. Dilmurodov

Qovurg‘alararo arteriya
– a.intercostales
juft, aortadan to‘rtinchi juft 
qovurg‘adan boshlab oxirgi qovurg‘agacha 10 juft miqdorida chiqadi. Har bir 
qovurg‘alararo arteriya qovurg‘aning orqa cheti oldidan pastki tomonga o‘tadi va 
ko‘krak qafasi (qovurg‘alararo), qorin devori va teri muskullarini oziqlantiradi. U 
ko‘krakning ichki arteriyasining qovurg‘alararo tarmog‘i va muskul-diafaragma 
arteriyalari bilan anastomoz hosil qiladi. Qovurg‘alararo arteriyalardan yuqorigi va 
orqa miya tarmoqlari ajraladi. Yuqorigi tarmog‘i – 
rami dorsales
elkaning 
yozuvchi muskullari hamda terini qon bilan ta’minlaydi. Orqa miya tarmog‘i – 
rami spinales 
umurtqalararo teshik orqali umurtqa kanaliga kiradi, o‘zaro 
anastomoz hosil qiladi va orqa miyani oziqlantiradi. 
Bronxial arteriya
– 
a.bronchialis
beshinchi ko‘krak umurtqasi sohasida 
ko‘krak aortasidan ajraladi, o‘pkani qon bilan ta’minlaydi. 
Qizilo‘ngach arteriyasi
– 
a.oesophagea
qizilo‘ngachga tarmoqlanadi. 
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari: 
Otda – ko‘krak aortasidan 
qizilo‘ngach-bronxial tomiri, 13 (14) juft qovurg‘alararo va diafragmaning oldingi 
arteriyalari ajraladi. Cho‘chqada – ko‘krak aortasi 10 – 12 juft qovurg‘alararo, 
beshingi juft qovrug‘adan boshlab qizilo‘ngach va bronxial arteriyalarini beradi. 
Itda – ko‘krak aortasi 9 – 10 juft qovurg‘alararo, to‘rtinchi yoki beshinchi juft 
qovurg‘adan boshlab 2 – 3 ta kichik bronxial va ikkita kichik qizilo‘ngach 
arteriyalarini beradi. 
Qorin aortasi
– 
aorta abdominalis
diafragma orqasida ko‘krak aortasining 
davomi hisoblanadi. Qorin aortasidan diafragmaning orqa, qorin, ichak pardasining 
oldingi va keyingi, buyrak, ichki urug‘ va bel arteriyalari chiqadi. 

---