N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

Victoria Aspinall.
Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
186

---

Yumshoq tovon tog‘ayi 
yumshoq tovon teri osti qavatining 
shaklan o‘zgargan qismi bo'lib, u noto'g'ri rombsimon varaqcha 
shaklda bo'ladi. Tog'ayning tashqi yuzasi qavargan, ichki yuzasi 
esa botiq; ichki va yon tomon yumshoq tovon tog'aylari farqlanadi, 
ular o'rtasida yumshoq tovonning teri osti yostiqsimon qismi 
joylashadi. Tog'ay tuyoq suyagining tarmog'i bilan birlashib ketadi, 
shuning uchun ilgari uni tuyoq tog'ayi deb yuritishar edi. Yumshoq 
tovon tog'ayi I, II bo'g'imlar hamda mokisimon suyaklar bilan 
birlashadi. Ayrim hollarda qari otlarda u suyaklashib ketadi.
58-rasm.
Yumshoq tovon:
A-it, 
Б — cho ‘chqa, В — qoramol, G — otning yumshoq tovoni, D — otning
yumshoq tovonining tog‘ayi. 1 — barmoq yumshoq tovoni, 11 — yumshoq tovon
tog‘ayi, 2 - kaftning yumshoq tovoni, 3-bilaguzuk yumshoq tovoni,
4
 — 
cho ‘chqa va qoramolning osilib turuvchi barmoqlari, 5
 — 
tuyoq tovoni,
6 — tuyoq devori.
Kaft suyagining va tovon (oyoq-kaft) suyagining yumshog‘i
kaft suyaklarining ustida joylashadi. Qoramol, qo'y va cho'chqa- 
larda bo'lmaydi.
187

---

Bir tuyoqlilarda yaxshi taraqqiy etgan. Itlarda bittaga aylangan, 
notug‘ri uchburchak shaklda bo‘ladi.
Bilaguzuk yumshog‘i 
bir tuyoqlilarda va itlarda uchraydi. U 
bir tuyoqlilarda bilaguzuk bo'g'imining ustida joyiashib kashtan 
deyiladi. Itlarda bilaguzukning qo'shim cha suyagi sohasida 
joylashadi.
Tovon bo‘g‘imi yumshog‘i 
faqatgina bir tuyoqlilarda yaxshi 
taraqqiy etgan bo'lib, orqa oyoqlar tovon bo'g'imining pastki 
qismida joylashadi va u ham kashtan deyiladi.