N. A. Mamadjonova O’simlikshunoslikning biologik asoslari

Urug’ning unishi
. 
Urug’ unib chiqish uchun 25-28
0
talab qilinadi, xarorat 10-
11
0
gacha pasaysa, unib chiqishi to’xtaydi. Urug’ tarkibida namlik miqdori 65-70% 
ga yetganda, unishga tayyorlanish davri boshlanadi. Bu davr 25-28
0
haroratda 1-
1,5 kun davom etadi. Xarorat 35
0
dan yuqori bo’lsa, unayotgan urug’ unib chiqish 
qobiliyatini yo’qotadi. Issiqxonada doimiy ravishda 25-28
0
ni saqlash qiyin, 
shuning uchun termostatlarda undirib olish mumkin. 
Maysalanish
. 
Tamaki urugi issiqxonaga sepilgach 4-6 kundan so’ng 1-
chinbarg xosil bo’ladi va birinchi tartib yon ildizlar chiqa boshlaydi. Bu davrda 
ildiz tizimi xali yaxshi rivojlanmaganligi uchun doimiy namlik saqlash talab 
qilinadi. Maysaning tomirlanishi 1-chinbarg xosil bo’lganidan so’ng xar 4-5 kun 
o’tgach navbatdagi barglar xosil bo’la boshlaydi. Bu davrda ko’chat ildizi tez 
o’sadi va 15 sm ga yetadi va maysalar yorug’likka, namlikka va ozuqaga talabchan 
bo’ladi. 
Maysa xosil bo’lganidan so’ng ko’chat shakllanish davri boshlanadi. 
Ko’chatlarda yon tomirlar xosil bo’lganidan so’ng 5-6 chinbarg xosil bo’lish davri 
ko’chat shakllanish davri
deyiladi. Bu davr parnik tipiga va ko’chatni 
o’tqazilganidan so’nggi rivojlanish davri shartli ravishda quyidagi davrlarga 

---

73 
ajratiladi: parvarish qilish sharoitiga qarab 20-25 kun davom etadi, oziqni ko’p 
talab qiladi. 
Tamaki ko’chatini dalaga ko’chirib o’tkazilgandan keyingi davr: 
1.
Ko’chatning tomirlanishi
- ko’chat dalaga o’tqazilgandan so’ng 
dastlabki davrda uning yer usti qismi sezilarli o’smaydi, ildizi esa o’sa boshlaydi. 
Bu davr ko’chatning tomirlanish davri deyiladi va odatda 10-15 kun davom etadi. 
YOsh o’simlikning ildizi joylashgan tuproq qatlamida namlikning kamayishi, 
ko’chatlarning tomirlanishiga salbiy ta’sir qiladi. SHuning uchun tuproqni nam 
xolda saqlash talab qilinadi. 
2.