―musiqa ta‘limi‖ kafеdrasi ―O‘zbek xalq musiqa ijodi‖ fani bakalavriyat yo‘nalishi

O‘zbek musiqasida maxalliy musiqiy uslublar 
O‘zbek xalqining musiqiy merosida, asosan, 4 ta maxalliy uslub mavjud bo‘lib, 
ular kuyidagicha nomlanadi: 
1.
Surxondaryo—Qashqadaryo musiqa uslubi. 
2.
Buxoro—Samarkand musiqa uslubi. 
3.
Xorazm musiqa uslubi. 
4.
Farg‘ona—Toshkent musiqa uslubi. 
Surxondaryo—qashqadaryo musiqa uslubi 
O‘zbekistonning janubiy viloyatlari Surxondaryo— Qashqadaryo aholisining 
katta qismi respublikaning boshqa viloyatlaridan farqli o‘laroq, o‘tmishda, asosan 
chorvachilik, ayrim qismigina dehqonchilik bilan shug‘ullanib, hayot kechirar edi. 
Bu viloyatlar musiqa folkloridan chorvadorlar mehnati xakidagi, kuchmanchilik 
hayoti xakidagi qo‘shiqlarning xarakterli o‘rin egallashi ham ana shundadir. Bu 
viloyatlar musiqa hayotida doston ijrochilari, ya‘ni baxshi shoirlar ham muhim 
o‘rin tutgan. 
Surxondaryo—qashqadaryo an‘anaviy musiqa cholg‘ulari 
 
O‘lkada musiqa cholg‘ulari uzok tarixiy o‘tmishdan buyon maxalliy xalq 
tomonidan mexr qo‘yilib, ardoqlanib, ijro etib kelinayotgan sozlar bo‘lib, ular 
do‘mbira, changqobuz, doyra, qo‘biz, cho‘pon nay yoki g‘achir nay, sibiziq 
(sibizg‘a) kabilardir. 

---

13 
Do‘mbira sozi 
ikki torli chertma cholg‘udir. Bu cholg‘u Surxondaryo—
Qashqadaryo maxalliy musiqasida keng tarkalgan sozlardan bo‘lib, u baxshi 
shoirlar va cho‘ponlar tomonidan zavq bilan sevib ijro etiladi. 
Changqovuz 
esa maxsus tilchali asbob bo‘lib, u temir yoki suyakdan 
tayyorlanadi. Temir chankobo‘z, odatda, aylana shaklida buladi. Uning o‘rtasidan 
7—9 sm uzunlikda po‘lat til o‘tkaziladi. Changqovuzni chalish uchun uni chap kul 
bilan tishlarga bosib turish kerak va ayni vaktda, o‘ng qo‘lning kursatkich 
barmog‘i ta‘sirida tilchani to‘lkinlantirib turish lozim. Bu cholg‘uni nafaqat 
kattalar, balki bolalar ham sevib chaladilar.