Мундарижа Кириш I боб. Қувурларнинг сейсмик мустаҳкамлиги тўғрисида умумий маълумотлар масаланинг ҳолати ва тадқиқотнинг вазифалари

1. Сув таъминоти тизимлари. Зилзила натижасида Хеуго префектурасининг 9 шаҳарида сув таъминоти тизими шикастланган. 3.4 млн аҳолидан таҳминан 80% сув таъминоти тизимидан узилиб қолган, 1.27 млн нафарига эса сув етказиб берилмай қўйилган эди. Сув таъминоти тизимидаги бузилишлар ёнғинга қарши курашда, инсонларнинг кундалик ҳаётида, ҳамда бошқа ҳаётни таъминлаш тизимларини тиклашда ҳам катта қийинчиликларни келтириб чиқарган. Сув таъминоти қувурларининг ўртача солиштирма авариявийлиги 3.2 ташкил этди. Кобе шаҳри узунлиги деярли 4 км тенг сув таъминоти тизимларида 1000 зиёд бузилган ва шикастланган жойлари аниқланган.

1. 
   Канализация тизими. Кобе ш. канализация тизимининг умумий узунлиги 3300 км ташкил этган. Канализация тизимининг қувурларида 10 000 зиёд бузилган ва шикастланган жойлар аниқланган. 102 сув тозалаш иншоотларидан 43 таси шикастланган. Аксарият шикастланишлар асос грунтини суюқланиб кетиши ва деформацияланиши натижасида содир бўлган. 260 км қувурлар ва 23 насос станциялари зарар кўрган.
   

а

б

в

г д
1-расм. Ер ости қувурларидаги шикастланишлар

2. 
   Газ таъминоти тизими. Хансин зилзиласи рўй берганда, пўлат ва болтли туташмалардан ишлаб чиқилган газ қувурларининг кўпчилигига зарар етган (2-расм). Бу зилзила барча учун катта сабоқ бўлди: зилзиладан кейин қувур ишлаб чиқарувчиларнинг барчаси коррозияга чалинмайдиган, зилзилага қарши чидамли полиэтилен қувурлар тайёрлашга ўтган (3-расм). Хансин-Аваджи зилзиласидан сўнг 1994 й.га нисбатан полиэтилен қувурлар узунлиги беш баробар ошган.
   

2-расм. Пўлат қувур	3-расм. Болтли бириктиргичли полиэтилен қувур

Қувурларда ўртача босимни тиклашга киришган мутахассислар тўқнаш келган асосий муаммо клапанларнинг бўшаб қолган чеканлари бўлган (2-жадв.).