Mundarija: kirish I bob mahalliy byudjetning iqtisodiy-nazariy asoslari va byudjet tizimida tutgan o`rni

-jadval Buxoro viloyatining 2016-yil mahalliy byudjet daromadlari

Download 243,31 Kb. bet 12/17 Sana 29.11.2022 Hajmi 243,31 Kb. #874765

Bog'liq
Mahalliy byudjet moliyaviy mexanizmi va boshqaruvini takomillashtirish yo’nalishlari

Bu sahifa navigatsiya:

• Daromadlar Hajmi (mln.so‘m)
• Daromadlarning hammasi 869 375,0
• 5-jadval 2015-yilda Gala-Osiyo tuman byudjeti daromadlarining tuzilishi 28 (

3-jadval Buxoro viloyatining 2016-yil mahalliy byudjet daromadlari

№	Daromadlar	Hajmi (mln.so‘m)
1	Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‘i	9 722,6
2	Yagona soliq to‘lovidan Davlat byudjetiga ajratmalar, shu jumladan kichik korxona va mikrofirmalar bo‘yicha	29 814,8
3	Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i	72 367,4
4	Tadbirkorlik faoliyatining ayrim turlari bo‘yicha qat'iy belgilangan soliq	16 577,2
5	Qo‘shilgan qiymat solig‘i	190 812,4
6	Aksiz soligi:	165 395,7
7	Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq	10 633,3
8	yer solig‘i (yagona yer solig‘idan tashqari)	23 353,9
9	Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig‘i	11 845,8
10	Bozorlar daromadidan tushum	5 073,6
11	Mahalliy yig‘imlar	1 079,9
12	Boshqa tushumlar	3 099,9
	Daromadlarning hammasi	869 375,0

4-jadval Buxoro viloyatining 2016-yil mahalliy byudjet xarajatlari.

№	Xarajatlar	Hajmi
I	xalq xo‘jaligini moliyalashtirish
	Qishloq xo‘jaligi	4 045,4
	Isitish qozonxonalari va kommunal xo‘jalikning isitish tizimlarini kapital ta'mirlash	509,5
	Obodonlashtirish xarajatlari	20 625,5
	jami xalq xo‘jaligi xarajatlari	26 054,1
II	ijtimoiy-madaniy tadbirlarni moliyalashtirish
	kadrlar tayyorlash	79 517,4
	madaniyat va ommaviy axborot vositalari	4 911,4
	fan	401,2
	sog‘liqni saqlash	160 455,2
	ijtimoiy ta'minot	5 125,2
	ijtimoiy-madaniy tadbirlarni moliyalashtirish jami	523939,5
III	davlat hokimiyati va boshqaruv organlarini saqlash	6 916,3
IV	fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarini saqlash	12 033,1
V	zahira jamg‘armasi	802,9
VI	davlat mukofotlarini to‘lash bo‘yicha xarajatlar	3,1
VII	ijtimoiy ko‘nikma markazlari	254,3
IX	mudofaa majmui, huquqni muhofaza qilish organlarining mahalliy byudjetlardan moliyalashtiriladigan xarajatlari	13 460,9
XI	markazlashtirilgan investitsiyalarni moliyalashtirishga xarajatlar	22 866,9
XII	bolali oilalarga va kam ta'minlangan oilalarga nafaqalar	56 116,8
XIII	chet el kreditlarini qoplash	6 095,9
	xarajatlar hammasi	869 375,0

²⁷Viloyat mahalliy byudjeti loyihasida aholi farovonligini oshirish, ta'lim va sog‘liqni saqlash sohalarini moliyaviy qo‘llab-quvvatlashni yanada kuchaytirish, uy-joy va transport infratuzilmasini jadal rivojlantirish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlarni moliyalashtirishga katta e'tibor qaratilgan.
Mazkur ustuvor yo‘nalishlar haqida gapirganda, avvalambor, shuni ta'kidlab o‘tish joizki, 2016-yilda ham byudjet tashkilotlari xodimlarining ish haqi va unga tenglashtirilgan to‘lovlar miqdorini bosqichma-bosqich ko‘paytirish davom ettirilib, ish haqini inflyatsiya darajasidan yuqori bo‘lgan miqdorlarda oshiriladi.
Endi viloyat mahalliy byudjeti loyihasining xarajatlariga tarkibiy jihatdan qarasak, avvalambor, 2016-yilda ham byudjet xarajatlarining ijtimoiy yo‘nalganligi saqlab qolinganini ko‘rish mumkin(4-jadval).
Jumladan, ijtimoiy soha tarmoqlari va ijtimoiy qo‘llab – quvvatlash xarajatlariga 2016-yilda jami byudjet mablag‘larining 86,7 foizini yoki 580 mlrd. so‘m yo‘naltiriladi.
Shundan ta'lim tizimiga kelgusi-yilda 273 mlrd 405 mln. so‘m yoki jami byudjet xarajatlarining qariyb 41 foizini hamda sog‘liqni saqlash sohasi xarajatlariga 160 mlrd 455 mln.so‘m yoki jami byudjet xarajatlarining qariyb 24 foizi ajratiladi.
Shuningdek, iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarini moliyaviy qo‘llab-quvvatlash xarajatlarini kelgusi yilda 5 mlrd. 416 so‘mga oshirish va ushbu maqsadlar uchun jami 25 mlrd 545 mln. so‘m ajratiladi.
Shahar va qishloqlarimizni obodonlashtirish bilan bog‘liq xarajatlarni 2011-yilga nisbatan 1,3 barobarga oshirib, 20 mlrd 626 so‘mga yetkaziladi.
Bundan tashqari, 2016-yil viloyat mahalliy byudjeti loyihasida markazlashgan investitsiyalarga qariyb 22 mlrd. 867 mln.so‘m ajratiladi.
Mahalliy byudjetlarning biriktirilgan daromadlari tarkibida, mahalliy soliq va yig’imlarning yuqori salmoqqa ega hisoblanadi. Jumladan Buxoro viloyati Gala-Osiyo tumanida ham, mahalliy soliq va yig’imlar yuqori salmoqqa egadir. Buni quyidagi 6-jadvalda ko’rib chiqamiz.


5-jadval
2015-yilda Gala-Osiyo tuman byudjeti daromadlarining tuzilishi²⁸
(ming so’m)

Daromadlar	Aniqlangan reja	Bajarilish	%	Farqi (+,-)
Jismoniy shaxslar mol-mulkiga soliq	215300	181283	84.2	-23083
Tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanuvchi fuqarorlar daromadidan olinadigan soliq	1081283	670800	61.6	-420283
Davlat boji	155840	127784	82	-28056
Yig’imlar va boshqa soliqsiz daromadlar	306700	357412	111,7	50712
Atrof muhit ifloslik uchun soliq va to’lovlar	647000	680914	105	33914
Barcha mulk shaklidagi kichik korxonalar uchun yagona soliq	1066200	1144800	107	78600
Yuridik va jismoniy shaxslardan olinadigan yer solig’i	465700	527587	113	61887
Daromadlarning Jami	4738540	4743281	100	4741
Subvensiya
O’zaro hisob-kitoblar bo’yicha olingan mablag’.	1305709	1275422	94.4	-75287
Daromadlarning hammasi	5089249	5018703	98.6	-70546

Yuqoridagi jadvalda 2015-yilda Gala-Osiyo tuman byudjeti daromadlarining tuzilishi aks ettirilgan. Ushbu jadvaldan, tuman byudjeti jami daromadlari 4738540 ming so’m miqdorida qilib rejalashtirilganligini ko’rishimiz mumkin. haqiqatdagi bajarilishi 4743281 ming so’m miqdorida bo’lib, 100.1%ni tashkil qilgan.

Ushbu soliqlar tuman byudjeti daromadlarining shakllanishida yuqori salmoqqa egadirlar. Chunki barcha mulk shaklidagi kichik korxonalar uchun yagona soliq, tuman byudjeti jami daromadlarining 28.5%ni, tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanuvi fuqarolar daromadidan soliq esa tuman byudjeti jami daromadlarining 17.9%ni tashkil qiladi.
Jismoniy shaxslar mol-mulkiga soliq 2015-yilda 215300 ming so’m miqdorida rejalashtirilgan, lekin haqiqatdagi bajarilish 84% bo’lib, ushbu soliq bo’yicha tuman byudjetiga 18010 ming so’m kam tushum bo’lgan.
Tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanuvchi fuqarolar daromadidan olinadigan soliqni dinamik tahlil qiladigan bo’lsak, ushbu soliq 1081283 ming so’m miqdorida rejalashtirilgan, lekin reja bor-yo’g’i 62%ga bajarilib, haqiqatda 670800 ming so’mni tashkil qilgan. Ushbu soliq turidan rejaning bajarilmay qolganligi tufayli, tuman byudjetiga 420283 ming so’m pul tushmay qolgan.
Davlat boji bo’yicha ham reja badarilmagan. Aniqlangan rejada davlat boji bo’yicha tushum 155840 ming so’m mio’dorida belgilangan, lekin haqiqatdagi tushum 127784 ming so’m bo’lib, rejaning 82 foizi bajarilgan. Bu tufayli 28056 ming so’m tushum tuman byudjeti daromadlarida chetlashtirilgan.
Davlat boji 2014-yilga nisbatan 2015-yilda 38.6%ga oshgan. Lekin 2014yilda u bo’yicha reja 9.9%ga oshirib badarilgan bo’lsa, 2015-yilga kelib esa reja 18%ga bajarilmagan.
Tuman byudjeti daromadlarining qolgan barcha turlari bo’yicha reja oshirib bajarilgan. Misol tariqasida, barcha mulk shaklidagi kichik korxonalar uchun yagona soliqni olishimiz mumkin. Ushbu soliq bo’yicha rejada 1066200 ming so’m tushum ko’zda tutilgan bo’lsa, haqiqatda esa 1144800 ming so’m pul tushumi yuz bergan, Rejaning oshirib bajarilishi salmoq jihatdan uncha katta bo’lmasa ham (107%) miqdoriy jihatdan ko’pdir, ya'ni 78600 ming so’m.
Tuman byudjeti daromadlarida yig’imlar va boshqa soliqsiz daromadlar 8.2% salmoqqa egadir. Ushbu daromad turidan ham reja ortig’i bilan bajarilib, tuman byudjetiga qo’shimcha 50712 ming so’m pul tushgan.
Ushbu daromad turi 2014-yildagiga nisbatan 20.4%ga oshgan, hamda 2014-yilda yig’imlar va boshqa soliqsiz daromadlar bo’yicha reja 32.3 foizga bajarilmay qolgan bo’lsa, 2015-yilga kelib esa reja 17%ga oshirib bajarilgan. Bu o’z navbatida shu sohadagi ishlar to’g’ri yo’lga qo’yilganligidan dalolat beradi.
Atrof muhitni ifloslantirganlik uchun soliq va to’lov 2015-yilda 2014-yilga nisbatan 33.2 foizga oshgan. Ushbu soliqning 647000 ming so’m miqdorida olinishi rejalashtirilgan, haqiqatda esa 680914 ming so’mni tashkil etgan, ya'ni reja 5%ga yoki 33914 ming so’mga orttirib bajarilgan.
Tuman byudjeti daromadlari ichida ijtimoiy inrfatuzilmani rivojlantirish solig’i bo’yicha reja yuqori darajada oshirib bajarilgandir. Ushbu soliq bo’yicha aniqlangan reja 312000 ming so’m bo’lib, haqiqatda esa tuman byudjetiga 395571 ming so’m tushum tushirilgan. Reja 27%ga yoki 83571 ming so’mga orttirib bajarilgan. Ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i 2015-yilda 2002-yildagiga nisbatan 37.6%ga ko’p qilib belgilangan.
Yuridik va jismoniy shaxslardan olinadigan yer solig’i bo’yicha ham reja orttirib bajarilgan. Ushbu soliq bo’yicha tuman byudjetiga tushum 465700 ming so’m miqdorida belgilangan bo’lib, haqiqatda bu ko’rsatkich 527587 ming so’mni tashkil qilgan. Reja 61887 mirg so’mga yoki 13%ga oshig’i bilang bajarilgan. Bu soliq 2015-yilda 2014-yilga nisbatan 12.2%ga ko’paygan.
2015-yilda Gala-Osiyo tumanida ba'zi bir soliqlar bo’yicha rejaning bajarilmaganligi tufayli, tuman byudjetiga 303943 ming so’m mablag’ kelib tushmagan. Bir vaqtning o’zida ba'zi bir soliqlar bo’yicha rejaning oshirib bajarilishi tufayli, tuman byudjetiga qo’shimcha ravishda 308684 ming so’m pul tushdi(5-jadval).

Download 243,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: