Muhandislik geologiyasi


Gruntlarning kelib chikishi



Download 29,26 Kb.
bet3/5
Sana04.06.2022
Hajmi29,26 Kb.
#636387
1   2   3   4   5
Bog'liq
Ma'ruza-1

1.2.Gruntlarning kelib chikishi.

Gruntlar-erning ustki litosfera qatlami bir xolatda turmasdan issik,sovo‘q,kor emgir,shamol,suv ta’sirida emirilishidan xosil bo‘ladi.


Emirilish fizik va ximik ko‘rinishda bo‘ladi.
Fizik emirilishda iklim va xaroratning ta’siridan tog jinslari yanada maydarok zarrachilarga parchalanadi,lekin ularning mineral tarkibi o‘zgarmaydi.
Ximik emirilish jaraenida suv va kislotalarning ta’siridan grunt zarrachalari yanada cho‘kurrok,qolloid zarrachalari darajasigacha parchalana-di.Natijada gruntning mineral tarkibi xam o‘zgarib ketadi.
Fizik emirilishga mansub bo‘lgan maxsulotlar kuruq xolatda (suv, shamol ta’siridan) xarakatchan, nam xolatda esa xarakatsizlik xususiyatiga ega bo‘ladi.
Zarrachalarning uzaro bog‘lanishiga qarab gruntlar ikkita guruxga bo‘lanadi.
1 - gurux. Zarrachalari bir biri bilan bikr bog‘lanishdagi gruntlar.Bu gruntlar toifasiga magmatik,metamorfik va qoldik tog jinslari kirib muxandislik tili bilan aytganda koyasimon gruntlar deb yuritiladi.
2 - gurux. Zarrachalari orasidagi bog‘lanish bikr bo‘lmagan gruntlar (kum,supes,gilsimon gruntlar).Muxandislik tili bilan bu gruntlar koyasimonmas (neskalnыe) gruntlar - deb yuritiladi.


1.3. Mineral tarkibi.

Gruntlar tabiiy-tarixiy kelib chikishiga qarab ikki xil minerallardan tashkil topgan bo‘ladi.


Birlamchi ona jins ko‘rinishidagi minerallar. Bu minerallarga: kvars,dala shpati,slyuda (shoffor mineral) rogovaya obmanka va boshkalar kiradi.
Kvars - emirilishga juda mustaxkam va ustivor bo‘lib kum va changlarning mineral tarkibi asosini tashkil qiladi.
Dala shpati va slyudalar emirilishga xar xil darajada mustaxkamsiz bo‘lib emirilganda gil minerallariga aylanadi.
Ikqilamchi minerallarga gilsimon gruntlar asosini tashkil qiluvchi minerallar kiradi.Bu minerallar uchta guruxga bo‘linadi:
1. Kaolinitlar guruxi.
2. Gidroslyuda eki ilitlar guruxi.
3. Montmorillonitlar guruxi.
Kaolinitlar (kaolinit,galluazit va boshkalar) guruxi mustaxkam kristall panjarasiga ega bo‘lib namlanganda deformatsiyalanmaydi.
Montmorillonitlar (montmorilenit, nontronit va boshkalar) guruxi xarakatchan kristall panjaraga ega.Suv molekulalari kristallo-grafik tekisliklari bo‘ylab mineral panjarasini ichiga kiradida suv mmiqdoriga qarab uning kengayishiga eki torayishiga olib keladi.Bu gurux minerallari o‘ziga kup suv shimib olish xususiyatiga ega. Ilitlar guruxi (gidrobio-tit,gidromuskovit,glao‘qonit va boshkalar) uz xususiyatlariga qarab urtangi xolatni egallaydi.Ular qattiq kuzgalmas kristall panjaraga ega bo‘lib.birlamchi minerallarni emirilishi natijasida xosil bo‘ladi.



Download 29,26 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish