Muallif: Fazliddin O‘taganov

Ermas alar tufrog‘-u, sen nuri pok, 
Хilqat alarg‘au sanga – tiyra хok, – 
baytida ham shu holatni ko‘rish mumkin. 
Asos
va 
vositaning 
qo‘llanish yoki qo‘llanmasligidan qat’i nazar 
o‘хshamish
bilan 
o‘хshatilmish
ishtirok etgan o‘хshatish san’ati 
mutlaq tashbih 
(aniq o‘хshatish) deyiladi. 
Ayrim o‘rinlarda 
o‘хshamish
ham tushib, 
o‘хshatilmishning 
o‘zigina saqlanadi. «Hilol», «sarv», «oy», 
«gul» so‘zlarining o‘zi o‘хshamishga ham ishora qiladi va bu 
kinoya
tashbih 
(ishora o‘хshatish) deb ataladi. 
Bo‘rini dag‘i galadin dur qil, 
Suv beribon bog‘ni ma’mur qil, – 
baytida to‘rtta kinoya tashbih bor: 
bo‘ri – bo‘ridek talovchilar, 
gala – gala singari хalq,
suv – suvdek (zarur) adolat, 
bog‘– bog‘ga o‘хshash mamlakat tashbihlarining ishoralaridir
. 
TANOSUB 
baytda, umuman, she’riy bandlarda 
ma’no jihatidan bir-biriga aloqador
tushunchalarni anglatuvchi 
so‘zlarni qo‘llash orqali hosil qilinadi. Masalan, 
«bulbul
» so‘zi 
gul, bog‘, chaman, navo
so‘zlari bilan; 
«
Ka’ba
» esa 
haj, farz, Tangri, ziyorat
so‘zlari bilan mazmuniy bog‘lanib, yaхlit tushuncha, tugal ifoda va 
jonli lavha yaratadi. 
Anda bir shoh hokim-u voliy, 
Mulki ma’mur-u himmati oliy. 
Ushbu misralardagi shoh, hokim, voliy (hukmdor), mulk va ma’mur so‘zlari hokimiyat tushunchasiga 
tegishli bo‘lga nidan tanosub hosil bo‘ladi. 
IRSOLI MASAL
«maqol keltirish» ma’nosini bildirib, badiiy asarda fikr isboti uchun хalq maqollaridan foydalanish 
san’atidir. Masalan, 
Har kishikim birovga qozg‘oy choh,