Moylar va maxsus

Jarayonning texnologik sharti
Yukori qismi
Pastki qismi
Distillyat 
fraksiya
Pechdan chiqishda 
P—2
P—3
Harorat, °C
Fenol xomashyo nisbati:
K -4
K - l
K -2
P - l
240-290
350-360
260-280
58-88
34-51
115
1,5+ 2,2:1

---

К—2 dagi tindirish vaqti, mm.
Rafínat
60-120
Ekstrakt
30-36
Ekstrakt kolonnasini ko'ndalang kesimi yuzasini birligidan 
fazalar aralashmasini mumkin bo'lgan sarfi m3/(m 2ch) 10- 11.
Erituvchini ekstrakt va rafinat fazalari orasida tarqalishini 
(bo‘lishini) ekstraksiya kolonnasining moy balansidan ko‘rish 
mumkin, % mass.
5-jadval
Berildi:
Olindi:
Bosh lang‘ich distillyat
100
Rafínat eritma
93,7
Fenol
200
Rafinat
(75,0)
Fenolli suv
7,0
Fenol
(18,7)
(suv)
/6 ,4 /
Ekstrakt eritma
213,3
(fenol)
/ 0,6/
Ekstrakt
(25,0)
Fenol
(181,9)
Suv
(6,4)
Jami:
307,0
Jami:
307,0
6-jadval
Moy fraksiyalarini fenol bilan tozalash qurilmasining
material balansi
Berildi:
FR 350- 
420°C
FR 420- 
490°C
Qoldiq FR 
490°C
Xomashyo
100,0
100
100
Fenol
150,0
220
450
Olindi:
Rafinat
66,7
63,0
66,5
Ekstrakt
32,8
36,5
33,0
Fenol
149,8
219,7
449,5
Yo‘qotildi:
Xomashyo
0,5
0,5
0,5
Fenol
0,2
0,3
0,5
Jami:
250,0
320,0
550,0
19

---

Moylaming erituvchilar bilan sayiab tozalash
ko'rsatkichlari
7 - j a d v a l
Ko‘rsat-
kichlar
Fenol bilan toza- 
langan distillyat 
moy.
Fenol bilan 
tozalangan 
qoldiq moy.
Furfurol bilan 
tozalangan 
qoldiq.
Tozalan-
guncha
Tozalan-
gandan
keyin
Toza-
langun-
cha.
Tozalan-
gandan
keyin.
Toza-
lan-
guncha
Toza­
langan- 
dan keyin
Moyni 
chiqishi, 
% (mass).
—
91,5
—
94
—
91,5
100°C da- 
gi yopish- 
qoqlik, 
MM2/C
10,6
10,1
19,7
18,5
25,8
22,3
Yopishqoq- 
lik indeksi
80
85
85
90
81
83
Koksla-
nishi
0,29
0,10
0,55
0,30
0,8
0,46
1.5. Moylarni juft erituvchilar bilan tozalash
Juft 
erituvchilar asosan 
sifatli 
qoldiq 
moylar 
ishlab 
chiqarishda qo‘llaniladi. Jarayon ikki bir-biri bilan aralashmay- 
digan 
xarakteri 
turlicha 
bo‘lgan 
erituvchilami 
birgalikda 
ishlatishga asoslangan. Ulardan biri — suyuq rafinat xomashyo- 
ning qimmatbaho komponentlarini (smolalami, asfaltenlami, 
polisiklik uglevodorodlami) cho‘kishiga yordam beradi, ikkinchi 
erítuvchi 
fenol 
va 
krezolning 
aralashmasi 
shu 
keraksiz 
kom ponentlam i yaxshi eritadi. Ikkala crituvchining fizik xossalari 
bir-biridan keskin farq qilib biri ikkinchisida juda oz miqdordan 
eriydi. Zichliklari bilan katta farq qilganligi sababli ekstrakt va 
rafinat eritmalari ikki qavatga osongina ajraladi, xomashyo oldin
_________________ ’____v n m a c l w n lfn P 7 »1 a r o la c h m a c i o a ___________________________

---

deasfaltlanadi va keyin juft erituvchilar biian lUtnu.__
jarayon natijasida tozalangan moy distillyati va ekstrakt ham da 
asfalt ajratib olinadi.
Rafinatning sifatiga va olingan miqdoriga xomashyo va 
erituvchining nisbati va fenol-krizol aralashmasining tarkibiga 
ta’sir ko'rsatadi. Bu faktorlar tajriba yo‘li bilan aniqlab olinadi 
va xomashyoning sifatiga bogiiq boMadi.
Odatda 100 qism (mass) xomashyoga 300—400 qism (mass) 
propan va 400 -6 0 0 qism. (mass) fenol-krezol aralashmasi 
olinadi. Fenol-krezol aralashmasining tarkibi 35—60 % (mass) 
fenol va 65—40 % (mass) krezol bo‘ladi.
8-jadval