Mo‘minov N. N., Bolbekov M. A., Po‘latov I. B., Nurmatov sh. Sh

Muzlatilgan pazandalik mahsulotlarini muzdan tushirish texnologiyasi 

Tez  muzlatilgan  oziq-ovqat  mahsulotlari,    tayyor  taomlar  va  pazandalik 

mahsulotlarni muzdan tushirish va isitish bir xil apparatlarda bajariladi. 

Muzlatilgan  suyuq  taomlar  konsentratlar  sifatida  tayyorlanadi.  Ularni 

---

74 

 

iste’molga tayyorlash uchun avval suv bilan aralashtiriladi va qozonlarda 5-10 daqiqa 

davomida qaynatiladi. 

Muzlatilgan  ikkinchi  taomlarni,    garnirlarni,    salatlarni,    sardaklarni  isitish 

uchun  qovurish  shkaflari,    duxobkalar,    qozonlar,    frityurnitsalar,    avtoklavlardan 

foydalanish  mumkin.  oxirgi  yillarda  mahsulotlarni  o‘ta  yuqori  chastotali  shkaflarda 

qizdirish juda keng tarqaldi. Bu shkaflarda mahsulotlarni qizdirish uchun 2-5 daqiqa 

vaqt ketadi. 

Oddiy qizdirish apparatlarida mahsulotga issiqlik yuza tomnidan asta-sekinlik 

bilan  mahsulot  markaziga  yo‘naladi.  O‘ta  yuqoi  chastotali  shkaflarda  esa 

mahsulotning  ichki  va  tashqi  qismi,    ya’ni  butun  hajmi  birdan  qiziydi.  SHuning 

uchun ham bu qizdirish shkaflarini hajmli qizdirish deb ham aytiladi. 

Ma’lumki,    oddiy  yoritish  lampochkalarga  keladigan  elektr  tokining 

chastotasi  50  gers.  O‘ta  yuqori  chastotali  shkaflarda  megatronlar  yordamida  elektr 

tokining chastotasi 2000 da ham yuqori qilib beriladi. Bizga ma’lumki bir xil ya’ni + 

va + zaryadlar bir-birini itaradi,  har xil ya’ni + va – zaryadlar esa bir-birini tortadi. 

Mahsulotlarga o‘ta yuqori chastotali shkaflardagi magnitron yordamida elektr 

tokining  50  gersli  chastotasini  o‘ta  yuqori  chatotaga  aylantiradi.  CHastotalar 

qanchalik  yuqori  bo‘lsa,    uning  manfiy  va  musbat  zaryadlari  ham  o‘z  o‘rnini 

shunchalik  tezlik  bilan  almashtiradi.  Natidjada  elektr  tokining  zaryadlari 

mahsulotlardagi musbat va manfiy zaryadlangan ionlar bilan to‘qnashadi. SHunda bir 

xil zaryadlar bir-biridan itariladi va bu itarish bir sekundda 2000 dan ortiq bo‘lganligi 

sababli  mahsulotlarning butun hajmi  bo‘yicha ishqalanish  sodir  bo‘ladi va  mahsulot 

qiziydi. Natijada,  mahsulot turi va vazniga qarab 2-5 daqiqada tayyor holatga keladi. 

Hozirgi  vaqtda  temir  yo‘l  transportlarida,    kemalarda,    zavod  va  fabrikalarda  bir 

porsiyali  va  talabga  ko‘ra  ko‘p  porsiyali  muzlatilgan  taomlarni  tezlik  bilan  qizdirib 

berish  imkoniyati  yaratiladi.  Bu  esa  ishchi  kuchini,    mexanik  va  issiqlik  jihozlarini 

mahsulotlarga ishlov berish bo‘limlarini,  issiqlik energiyasini tejash imkonini beradi.